საქართველოს ეროვნული ბანკის ორგანიზებით, დღეს მიკროსაფინანსო ორგანიზაციებისა და საერთაშორისო საფინანსო ინსტიტუტების წარმომადგენლები შეიკრიბნენ და სებ-ის პრეზიდენტთან ერთად სექტორში არსებულ ვითარებასა და პრობლემებზე ისაუბრეს. კონფერენცია, სადაც მთავარი თემა მიკროსაფინანსო სექტორი იყო ეროვნული ბანკის პრეზიდენტმა გიორგი ქადაგიძემ გახსნა.
„დღევანდელი კონფერენციის უმთავრესი მიზანია დეტალურად განვიხილოთ მიკროსაფინანსო სექტორში არსებული მდგომარეობა, პრობლემები, განსაკუთრებით მომხმარებელთა უფლებების დაცვის თვალსაზრისით. მიკროსაფინანსო სფერო ბოლო დროს ერთ-ერთი ყველაზე მზარდი მიმართულებაა ფინანსურ სექტორში. ჯამურმა აქტივებმა 600 მლნ ლარს გადააჭარბა, რაც ძალიან მისასალმებელია, რადგანაც სწორედ ეს სექტორი უზრუნველყოფს სესხზე ხელმისაწვდომობას მოსახლეობის იმ ნაწილის, ვისთვისაც კლასიკური საბანკო სერვისები ხელმისაწვდომი არ არის. თუმცა მეორეს მხრივ ძალიან მნიშვნელოვანია, რომ მომხმარებელთა უფლებების დაცვის კუთხით ყველაფერი იყოს ისე, როგორც ესაა გათვალისწინებული საერთაშორისო და ევროპული პრაქტიკით. ჩვენთან შემოსული პრეტენზიების დაახლოებით 25 %-ი მიკროსაფინანსო სექტორზე მოდიოდა. ეს იყო ჩვენთვის ინდიკატორი და გავაკეთეთ მყისიერი რეაგირება.
მიუხედავად იმისა, რომ მოქმედი კანონმდებლობა ეროვნულ ბანკს არ აძლევს უფლებამოსილებას არეგულიროს მიკროსაფინანსო ორგანიზაციები, ჩვენ, ჩვენი უფლებამოსილებიდან გამომდინარე ყველა საჭირო ღონისძიებას გავატარებთ, რათა მაქსიმალურად ავარიდოთ მოქალაქეები სამომავლო რისკებს: უპირველესად დავავალდებულებთ მიკროსაფინანსო ორგანიზაციებს, მოახდინონ ხელშეკრულებების სტანდარტიზაცია და პირველსავე გვერდზე თვალსაჩინოდ და მარტივად აღსაქმელად გამოიტანონ ხელშეკრულების ყველა მნიშვნელოვანი პირობა, და მაქსიმალურად გამჭვირვალე გახადონ პროდუქტის ფინანსური ხარჯების ნაწილი. ამავდროულად ვთხოვთ მოქალაქეებს, უფრო მეტად დაინტერესდნენ, ვის ანდობენ საკუთარ ფინანსებს, მეტი ყურადღებით წაიკითხონ ხელშეკრულება და შეაფასონ მოსალოდნელი საფრთხეები", - განაცხადა ეროვნული ბანკის პრეზიდენტმა.
გიორგი ქადაგიძის განმარტებით, მნიშვნელოვანია, რომ ადამიანი კარგად გაეცნოს იმ ხელშეკრულებას, რომელსაც ის ამა თუ იმ კომპანიასთან აფორმებს, ვისაც საბოლოოდ საკუთარ დანაზოგს ანდობს.
„მინდა ავღნიშნო, რომ საბანკო სექტორში ანაბრებზე საპროცენტო განაკვეთების კლებასთან ერთად გაიზარდა იმ ადამიანთა რიცხვი, ვისაც სურს რომ საკუთარი დანაზოგი განათავსოს უფრო მაღალშემოსავლიან აქტივში. მე მინდა ვთხოვო და კიდევ ერთხელ მოვუწოდო მოსახლეობას, რომ კარგად გაიაზრონ და გაანალიზონ იმ კომპანიების ფინანსური მდგომარეობა, რომელთაც ისინი ამ თანხას ანდობენ. რათა არ დარჩნენ საბოლოო ჯამში მოტყუებულნი"- აღნიშნა ქადაგიძემ.
სებ-ის პრეზიდენტის განმარტებით, სამომავლოდ მისი უწყება ხელშეკრულებების სტანდარტიზაციას აპირებს.
„მომხმარებელთა უფლებების დაცვის კუთხით შემდეგი ნაბიჯი იქნება, ხელშეკრულებების სტანდარტიზაცია. სადაც მკაფიოდ იქნება ნაჩვენები, თუ რა არის ეფექტური საპროცენტო განაკვეთი და რა ხარჯებთანაა დაკავშირებული სესხის აღება, იმისათვის რომ არ იყოს დამატებითი ფარული ხარჯები მომხმარებლისთვის სიურპრიზი"- აღნიშნა ქადაგიძემ.
კონფერენციას საქართველოში რეგისტრირებული 67 მიკროსაფინანსო ორგანიზაციის ასზე მეტი წარმომადგენელი ესწრებოდა. ეროვნული ბანკის სპეციალისტებმა კონფერენციის მონაწილეებს სექტორის რეგულირების საერთაშორისო გამოცდილება გააცნეს. მსოფლიო ბანკის წარმომადგენელმა, ანჟელა პრიგოჟინამ კი მიკროსაფინანსო სფეროს ფუნქციონირებისა და რეგულირების ჩარჩოს შესახებ საერთაშორისო ფინანსური ინსტიტუტების შეფასებები და რეკომენდაციები წარადგინა.
აღსანიშნავია, რომ მიკროსაფინანსო ორგანიზაციების ასოციაციამ შეიმუშავა ეთიკის კოდექსი, რომელიც მიკროსაფინანსო ორგანიზაციების კლიენტებთან ურთიერთობების ძირითად სტანდარტებს ასახავს.
საქართველოს ეროვნული ბანკი მიკროსაფინანსო ორგანიზაციების წარმომადგენლებთან შეხვედრებს რეგულარულად მართავს. წინა შეხვედრაზე, რომელიც 2013 წლის მაისში ეროვნულ ბანკში გაიმართა, იმსჯელეს მომხმარებელთა უფლებების დაცვის თვალსაზრისით ეროვნული ბანკის მიერ გადადგმული ერთი ნაბიჯის შესახებ, კერძოდ, ეროვნულმა ბანკმა შეიმუშავა ნორმატიული აქტი, რომლითაც მიკროსაფინანსო ორგანიზაციებს რეფინანსირების ზედა ზღვარი, კომერციული ბანკების მსგავსად, 2 პროცენტით განესაზღვრათ.
დღეისათვის საქართველოს არასაბანკო სექტორი 67 მიკროსაფინანსო ორგანიზაციითაა წარმოდგენილი. მიკროსაფინანსო ორგანიზაციების საქმიანობა რეგულირდება „მიკროსაფინანსო ორგანიზაციების შესახებ" საქართველოს კანონით, რომლითაც მათ ეკრძალებათ დეპოზიტების მიღება.
