2021 წელი არ იყო მხოლოდ კორონავირუსის პანდემიის წელი.
წელი, რომელიც ბოლო დღეებს ითვლის, თავს კიდევ ბევრი მნიშვნელოვანი მოვლენით დაგვამახსოვრებს.
ფოტოგალერეაში იხილეთ, 2021 წლის მსოფლიოს რამდენიმე მნიშვნელოვანი მომენტი.
შტურმი კაპიტოლიუმზე
2020 წლის ნოემბერში დონალდ ტრამპი დამარცხდა აშშ-ის საპრეზიდენტო არჩევნებში. ტრამპმა და მისმა მხარდამჭერებმა არჩევნებში მარცხი არ აღიარეს. სოციალურ ქსელებში მხარდამჭერთა ნაწილი შეთანხმდა, იერიში მიეტანათ კაპიტოლიუმის შენობაზე, რათა ხელი შეეშალათ პრეზიდენტად ჯო ბაიდენის დამტკიცებისთვის.
6 იანვარს 400-ზე მეტი ადამიანი შეიჭრა ამერიკის დემოკრატიის ციტადელში, კაპიტოლიუმის შენობაში. მხოლოდ რამდენიმე საათის შემდეგ გახდა შესაძლებელი შენობაში კონტროლის დამყარება.
ჯო ბაიდენი - აშშ-ის ახალი პრეზიდენტი
დონალდ ტრამპის მხარდამჭერების მიერ კაპიტოლიუმზე იერიშმა ხელი ვერ შეუშალა ჯო ბაიდენის პრეზიდენტად დამტკიცებას. აშშ-ის ახალი პრეზიდენტის ინაუგურაცია უსაფრთხოების გაძლიერებული ზომებით გაიმართა. 78 წლის ბაიდენი გახდა შეერთებული შტატების 46-ე პრეზიდენტი და პირველი ადამიანი, ვინც თანამდებობა დაიკავა ამ ასაკში.
ალექსეი ნავალნის საქმე
თითქმის ექვსი თვის განმავლობაში კრემლის კრიტიკოსი ალექსეი ნავალნი მკურნალობდა გერმანიაში მას შემდეგ, რაც რუსეთის სპეცსამსახური მისი "ნოვიჩოკით" მოწამვლას შეეცადა. 2021 წლის იანვარში ნავალნი დაბრუნდა მოსკოვში. ის აეროპორტშივე დააკავეს. მძაფრი საერთაშორისო კრიტიკისა და ზეწოლის მიუხედავად, ოპოზიციონერს 3,5 წლით თავისუფლების აღკვეთა მიუსაჯეს, მის მიერ დაარსებული ორგანიზაცია, "ანტიკორუფციული ფონდი", ექსტრემიზმის ბრალდებით დაიხურა. მოგვიანებით, ადამიანის უფლებათა ევროპულმა სასამართლომ ალექსეი ნავალნის დაუყოვნებლივ გათავისუფლება მოითხოვა.
ინციდენტი სუეცის არხში
კონტეინერებით დატვირთული სავაჭრო ხომალდი Ever Given-მა გაიჭედა სუეცის არხის ყველაზე ვიწრო წერტილში და ექვსი დღის განმავლობაში დაბლოკა მსოფლიოს ერთ-ერთი მთავარი სანაოსნო არტერია. ბლოკადის შედეგად, წითელ ზღვაშ 400 გემისგან შემდგარი, გიგანტური საცობი შეიქმნა. ინციდენტის შედეგად ეკონომიკურმა ზარალმა მილიარდ დოლარს გადააჭარბა. საბოლოოდ, უზარმაზარი ძალისხმევის შემდეგ, სატვირთო ხომალდი ადგილიდან დაძრეს და სუეცის არხიც გაიხსნა.
განაჩენი შავკანიანის მკვლელობისთვის
მინეაპოლისის სასამართლომ ყოფილ პოლიციელს, დერეკ შოვინს აფროამერიკელ ჯორჯ ფლოიდის მკვლელობისთვის 22 წლითა და 5 თვით პატიმრობა მიუსაჯა. პოლიციელმა განაჩენი გაასაჩივრა. საბოლოო გადაწყვეტილება ჯერ არ არის მიღებული.
ჯორჯ ფლოიდი მას შემდეგ გარდაიცვალა, რაც მისი დაკავებისას დერეკ შოვინმა ხრჩობის ილეთი გამოიყენა. მამაკაცი სთხოვდა, რომ გაეშვა, რადგან ვერ სუნთქავდა, თუმცა პოლიციელმა ყურადღება არ მიაქცია. ფლოიდი კლინიკაში გადაყვანის შემდეგ გარდაიცვალა.
2020 წლის 25 მაისს 47 წლის ჯორჯ ფლოიდის მკვლელობას აშშ-ს მთელ ტერიტორიაზე მასობრივი პროტესტი და არეულობები მოჰყვა. გარდა ამისა, ტრაგიკულმა შემთხვევამ ბიძგი მისცა მსოფლიოში ახალი საპროტესტო ტალღის, Black Lives Matters-ის წამოწყებას, რომელიც მიმართული რასიზმისა და პოლიციის ძალადობის წინააღდეგ.
კორონავირუსი ინდოეთში
აპრილში, ინდოეთში კორონავირუსის ეპიდემიამ მთელი ძალით იფეთქა. ინდოეთში აღმოჩენილმა კორონავირუსის ვერაგმა შტამმა "დელტამ" მთელი ქვეყანა მოიცვა. საავადმყოფოები დაავადებული პაციენტებით გადაივსო, შეიქმნა სამედიცინო აღჭურვილობის, ჟანგბადის ტოტალური დეფიციტი. დელის კრემატორიუმი ვერ აუდიოდა დაღულთა ცხედრების კრემაციას. ცხედრების ნაწილს ღია მინდორში წვავდნენ. ეპიდემიოლოგიური ვითარება შედარებით მხოლოდ ივნისში დასტაბილურდა.
ოლიმპიადა მაყურებლის გარეშე
ზაფხულის ოლიმპიური თამაშები ტოკიოში 2020 წელს უნდა ჩატარებულიყო. მაგრამ კორონავირუსის პანდემიის გამო ერთი წლით გადაიდო. 2021 წელს ოლიმპიადა მაინც ჩატარდა, მაგრამ სტადიონებზე მაყურებლის გარეშე, ცარიელი ტრიბუნებით.
ჟენევის სამიტი
შვეიცარიის ქალაქ ჟენევაში გაიმართა შეერთებული შტატების პრეზიდენტ ჯო ბაიდენისა და რუსეთის პრეზიდენტ ვლადიმირ პუტინის პირისპირ შეხვედრა.
ქაბულის დაცემა
მას შემდეგ, რაც აშშ-ისა და კოალიციურმა ჯარებმა ავღანეთი დატოვეს, ძალაუფლება ხელში ექსტრემისტულმა დაჯგუფებამ, "თალიბანმა" ჩაიგდო. "თალიბანის" რეჟიმის მოსალოდნელი სისასტიკის გამო, ავღანელებმა მასიურად დაიწყეს სამშობლოდან გაქცევა. მოკლე დროში, ავღანეთი 100 000-მა ადამიანმა დატოვა. ძალაუფლების ხელში ჩაგდებიდან მალევე, "თალიბანმა" მთავრობის ფორმირების შესახებ გამოაცხადა და პირობა დადო, რომ ქვეყანას შარიათის კანონის თანახმად უხელმძღვანელებს.
ვულკანის ამოფრქვევა ლა პალმაზე
19 სექტემბერს კანარის არქიპელაგში შემავალ კუნძულ ლა პალმაზე ვულკანმა ამოფრქვევა დაიწყო. ლავამ და ვულკანურმა ფერფლმა წალეკა კუნძულის დასახლება, რომელიც მთელი მსოფლიოს ტურისტებისთვის ერთ-ერთი ყველაზე საყვარელი ადგილი იყო. სტიქიამ კუნძულს განუზომელი ეკონომიკური ზიანი მიაყენა. ესპანეთის ხელისუფლებამ ვულკანის ამოქმედებიდან მხოლოდ 3 თვის შემდეგ, 25 სექტემერს გამოაცხადა ოფიციალურად ვულკანიდან ლავის ამოფრქვევის შეწყვეტა.
ანგელა მერკელის მმართველობის დასასრული
16-წლიანი მმართველობის შემდეგ, გერმანიის კანცლერმა ანგელა მერკელმა თანამდებობა დატოვა. ევროპის უდიდესი ეკონომიკის მართვის განმავლობაში, მერკელი არაერთ საერთაშორისო კრიზისში გადამწყვეტ როლს თამაშობდა. ანგელა მერკელი უმაღლესი სამხედრო პატივით გააცილეს. გაცილების ცერემონია (Der Große Zapfenstreich) მიჩნეულია სამოქალაქო პირის მიმართ გერმანიის შეიარაღებული ძალების მიერ უმაღლესი პატივისცემის გამოხატულებად.
ანგელა მერკელის შემდეგ, გერმანიის სათავეში მოვიდა კოალიციური მთავრობა სოციალ-დემოკრატებით, მწვანეებისა და თავისუფალი დემოკრატების შემადგენლობით. ფედერალურ მთავრობას სოციალ-დემოკრატი კანცლერი, ოლაფ შოლცი ჩაუდგა სათავეში.
მიგრანტების მოზღვავება ბელარუს-პოლონეთის საზღვარზე
ბელარუსის მხრიდან პოლონეთის საზღვარს მიაწყდა ათასობით ლტოლვილი, ძირითადად, ერაყიდან, სირიიდან და ავღანეთიდან. დასავლური მედიის ცნობით, მიგრანტები გახდნენ ევროკავშირის წინააღმდეგ ლუკაშენკას პოლიტიკური შანტაჟის მსხვერპლნი. პოლონელმა მესაზღვრეებმა მიგრანტებს ქვეყანაში შესვლის უფლება არ მისცეს. მერკელთან სატელეფონო მოლაპარაკების შემდეგ ლუკაშენკამ მიგრანტები დროებით ცენტრებში მოათავსა და შემდეგ სახლში გაგზავნა. კრიზისი ჯერ არ არის სრულად მოგვარებული.
შანსი დედამიწის გადარჩენისთვის
გლობალური კლიმატის ცვლილება იყო გლაზგოს საერთაშორისო კონფერენციის ძირითადი საკითხი. დასკვნით დოკუმენტში კონფერენციის მონაწილეებმა გამოკვეთეს მთავარი მიზანი - თავიდან აიცილონ დედამიწაზე ტემპერატურის მატება 1,5 გრადუსზე მეტით პრეინდუსტრიულ პერიოდთან შედარებით და შეამცირონ ნახშირორჟანგის ემისია.
პანდემიის მსხვერპლთა ხსოვნა
2021 წელი, ისევე როგორც 2020, იყო კორონავირუსის პანდემიის წელი. კაცობრიობამ ჯერ ვერ მოახერხა კორონავირუსის დამარცხება, მიუხედავად იმისა, რომ მის წინააღმდეგ ვაქცინები შემუშავდა და ბევრი ადამიანიც აიცრა. ანტივაქსერული მოძრაობები ძირს უთხრიან გლობალური ვაქცინაციის კამპანიას. პანდემიამ, ოფიციალური მონაცემების თანახმად, 5.3 მილიონი ადამიანი შეიწირა.
ფოტო: AP, AFP, TIME, Getty Images
