პარლამენტის დარგობრივი ეკონომიკისა და ეკონომიკური პოლიტიკის კომიტეტისა და ბიზნესისა და ეკონომიკის ცენტრის (BEC) ერთობლივი ორგანიზებით, პარლამენტში დღეს გაიმართა საჯარო და კერძო სექტორებს შორის დიალოგი თემაზე: „საქართველოში გადახდისუუნარობის სისტემის ხარვეზები და რეფორმის საჭიროება".
როგორც ღონისძიების გახსნისას, დარგობრივი ეკონომიკისა და ეკონომიკური პოლიტიკის კომიტეტის თავმჯდომარემ, რომან კაკულიამ განაცხადა, ამ წარმომადგენლობითი შეხვედრის მიზანს საქართველოში გადახდისუუნარობის სისტემის ხარვეზების, რეფორმის პერსპექტივების და ამ კუთხით, მიმდინარე პროცესის განხილვა წარმოადგენს. რომან კაკულიამ აღნიშნა, რომ განვლილმა დრომ თვალნათლივ აჩვენა, გადახდისუუნარობის კუთხით კანონმდებლობის დახვეწის აუცილებლობა. მისივე თქმით, კარგი იქნება, თუკი კანონმდებლობის შემუშავება ქვეყანაში დაგროვილი გამოცდილებისა და საერთაშორისო პრაქტიკის გათვალისწინებით მოხდება.
დღევანდელი დიალოგიც, რომელიც კერძო და საჯარო სექტორის წარმომადგენელთა მონაწილეობით გაიმართა, სწორედ გადახდისუუნარობის თაობაზე კანონმდებლობის გაუმჯობესებას ისახავდა მიზნად. დიალოგში მონაწილეობდნენ პარლამენტის წევრები, აღმასრულებელი ხელისუფლების, არასამთავრობო ორგანიზაციების და ბიზნესსექტორის წარმომადგენლები.
როგორც შეხვედრაზე აღინიშნა, გადახდისუუნარობის რეფორმაზე საქართველოს მთავრობა უკვე მეორე წელია აქტიურად მუშაობს. 2015 წელს საქართველოს იუსტიციის სამინისტროს ინიციატივით, G4G-ის მიერ განხორციელდა გადახდისუუნარობის სისტემის კვლევა და მომზადდა „გადახდისუუნარობის სისტემის შეფასება". კვლევის შედეგებზე დაყრდნობით, ასევე USAID-ის მხარდაჭერით, საქართველოს იურიდიული ფირმების ასოციაციის (სიფა) ბაზაზე შექმნილი სამუშაო ჯგუფის მიერ, მომზადდა „გადახდისუუნარობის რეფორმის სამოქმედო გეგმა". ამჟამად, ევროკავშირის პროექტის ფარგლებში - „კერძო და ადმინისტრაციული სამართლის სისტემის განვითარების ხელშეწყობა საქართველოში", საქართველოს იუსტიციის სამინისტროსა და გერმანიის საერთაშორისო თანამშრომლობის საზოგადოების (GIZ) ერთობლივი ძალისხმევით, მიმდინარეობს გადახდისუუნარობის ახალ კანონზე მუშაობა.
შეკრებილთ სიტყვით მიმართეს ბიზნესისა და ეკონომიკის ცენტრის (BEC) აღმასრულებელმა დირექტორმა, ნათია კაციაშვილმა, USAID-ის პროექტის „მმართველობა განვითარებისთვის" (G4G) ხელმძღვანელმა, ნატალია ბერუაშვილმა, იუსტიციის მინისტრის მოადგილემ, მიხეილ სარჯველაძემ, რომელთაც იმედი გამოთქვეს, რომ დღევანდელი აზრთა გაცლა-გამოცვლა იქნება იმის საწინდარი, რომ რეფორმა სწორად განხორციელდება და გადახდისუნარიანობის შესახებ ისეთ კანონს მიიღებენ, რომელიც უფრო მეტად იქნება წარმატებული ბიზნესის ხელისშემწყობი, ბიზნესის გადამრჩენელი და არა მისი გაკოტრების ხელშემწყობი.
გადახდისუუნარობის სისტემის არსსა და მნიშვნელობაზე გაამახვილა ყურადღება ბიზნესისა და ეკონომიკის ცენტრის (BEC) ექსპერტმა გადახდისუუნარობის საკითხებში, ნანა ამისულაშვილმა, რომლის შეფასებით, ბიზნესის წარმატებით წარმართვისათვის ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი ადგილი სწორედ გადახდისუუნარობის კანონის მოწესრიგებას უკავია. მისი თქმით, გადახდისუუნარობა სულაც არაა სტიგმა, როგორც ამას ჩვენთან მიიჩნევენ და კანონიც უფრო მეტად ორგანიზაციის დაშლაზე კი არ უნდა იყოს ორიენტირებული, არამედ მის რეაბილიტაციაზე.
კერძო სექტორის წარმომადგენელთა მხრიდან მოსაზრებები გამოთქვეს: თამთა ივანიშვილმა, საქართველოს იურიდიული ფირმების ასოციაციის (სიფა) წარმომადგენელი; ივა ჭყონიამ, საქართველოს დისტრიბუტორთა ბიზნეს ასოციაციის (GDBA) პრეზიდენტი; ქეთევან ბაშინურიძემ, ექსპერტი გადახდისუუნარობის საკითხებში; ლევან სილაგავამ, საქართველოს მწარმოებელთა ფედერაციის პრეზიდენტი; ლაშა ნოდიამ, საქართველოს ბიზნეს ასოციაციის (BAG) წარმომადგენელი; გიორგი ჯუღელმა, საქართველოს ინვესტორთა საბჭოს სამართლის ექსპერტი, სამართლის დოქტორი; ნინო ცაგარეიშვილმა, გერმანიის საერთაშორისო თანამშრომლობის საზოგადოების (GIZ) იურიდიული მრჩეველი.
მათი მოსაზრებები მრავალ საკითხს შეეხო, მათ შორის: საქართველოში გადახდისუუნარობის სისტემის არაეფექტურობის მიზეზებსა და ძირეული რეფორმის საჭიროებას, არაუზრუნველყოფილ კრედიტორებთან მიმართებაში არსებულ პრობლემატიკას, კანონის აღსრულებასთან დაკავშირებით არსებულ პრობლემებს, არაუზრუნველყოფილ კრედიტორებთან და სასამართლოს როლთან დაკავშირებით საერთაშორისო პრაქტიკას, გადახდისუუნარობის სამართალსა და ინვესტორთა ინტერესებს, გადახდისუუნარობის სისტემის რეფორმაზე მუშაობის პროცესს და ა.შ.
დიალოგში მონაწილე ყველა გამომსვლელი ერთსულოვანი იყო იმაში, რომ აუცილებელია რეფორმის ჩატარება და კონსენსუსის მიღწევა, რათა გადახდისუუნარობის სისტემა უფრო ეფექტური გახდეს და კანონიც სრულყოფილად ამოქმედდეს. გამოითქვა მოსაზრება, რომ კანონი ბიზნესის რეაბილიტაციის უფრო მეტ შესაძლებლობას უნდა იძლეოდეს.
შეხვედრაზე თითქმის ერთსულოვნად აღინიშნა, რომ აუცილებელია კანონის ძირეული ცვლილება, რადგან ცალკეული მუხლების შეცვლა მთლიან სურათს ვერ შეცვლის, ამასთანავე კანონი უნდა იყოს გამჭვირვალე, რაც ბიზნესმენებს გადახდისუუნარობის პროცესის დაწყებისას საშუალებას მისცემს ნათლად მიიღონ გადაწყვეტილება - ბიზნესის რებილიტაციაზე იფიქრონ თუ გაკოტრებაზე.
გერმანიის საერთაშორისო თანამშრომლობის საზოგადოების (GIZ) იურიდიულმა მრჩეველმა, ნინო ცაგარეიშვილმა დიალოგის მონაწილეებს გადახდისუუნარობის სისტემის რეფორმაზე მუშაობის პროცესზე მიაწოდა ინფორმაცია და განაცხადა, რომ კანონპროექტი ძირითადად დასრულების სტადიაშია და აქ გამოთქმული წინადადებები და შენიშვნები ავტორებისათვის მნიშვნელოვანია. სავარაუდოდ, ზაფხულისთვის იქნება სრულყოფილი დოკუმენტი, რომლის საჯარო განხილვაში მონაწილეობის საშუალება ყველა დაინტერესებულ პირს ექნება.
საჯარო სექტორის წარმომადგენელთა მხრიდან მოსაზრებები გამოთქვეს ფინანსთა მინისტრის მოადგილემ ნიკოლოზ გაგუამ, ეკონომიკისა და მდგრადი განვითარების მინისტრის მოადგილემ ნინო ჯავახაძემ, პარლამენტის იურიდიულ საკითხთა კომიტეტის წევრმა, სამართლის დოქტორმა გიორგი ხატიძემ. მათი მოსაზრებითაც კანონი მოძველებულია, ამ სფეროს რეფორმასთან ერთად, რეფორმები სხვა მიმართულებითაცაა განსახორციელებელი, მომიჯნავე კანონები დასახვეწია, რაზეც ფიქრობენ როგორც აღმასრულებელ, ასევე საკანონმდებლო ხელისუფლებაში. გამოითქვა მოსაზრებაც, რომ საერთაშორისო გამოცდილებაზე დაყრდნობით კანონის მიღებასთან ერთად, მისი სწორი, კარგი, ეფექტური იმპლემენტაცია და ადმინისტრირებაც უნდა მოხდეს, რომ ქვეყანამ შესაბამისი ეფექტი მიიღოს - ხელი შეუწყოს როგორც კერძო ბიზნესს, ასევე ქვეყნის ეკონომიკურ განვითარებას.
შეხვედრის შედეგები რომან კაკულიამ შეაჯამა და იმედი გამოთქვა, რომ კანონმდებლობის დასახვეწად შეხვედრები კვლავაც გაგრძელდება. მისი თქმით, პარლამენტი მუდამ მზადაა ყველასთან თანამშრომლობისათვის.
შეხვედრა შედგა და შეკრებილებმა გადახდისუუნარობის სისტემის ხარვეზებსა და რეფორმის მნიშვნელობაზე იმსჯელეს ამერიკის შეერთებული შტატების საერთაშორისო განვითარების სააგენტოს (USAID) ''მმართველობა განვითარებისთვის'' (G4G) პროექტის ფარგლებში - „საჯარო და კერძო სექტორებს შორის დიალოგის პლატფორმის ჩამოყალიბება პარლამენტში," რომელსაც ბიზნესისა და ეკონომიკის ცენტრი (BEC) ახორციელებს.
დამატებითი ინფორმაცია
საჯარო და კერძო სექტორებს შორის დიალოგის პლატფორმა პარლამენტში ბიზნესისა და ეკონომიკის ცენტრის მიერ, 2016 წელს ჩამოყალიბდა, USAID/G4G-ის მხარდაჭერით, ცენტრის მიერ შემუშავებულ და წლების განმავლობაში აპრობირებულ მეთოდოლოგიაზე დაყრდნობით.
არასამთავრობო, აპოლიტიკური და არალობისტური ორგანიზაცია - ბიზნესისა და ეკონომიკის ცენტრი - საქართველოში 2004 წელს, ევროკომისიის მხარდაჭერით დაფუძნდა, როგორც საკანონმდებლო დიალოგის დამოუკიდებელი პლატფორმა, თავისი ბრიტანული ანალოგის შესაბამისად. ცენტრის ძირითადი მიზანია კანონმდებელთა გადაწყვეტილებების ინფორმირება, კანონშემოქმედებით საქმიანობაში კერძო სექტორის მონაწილეობის გაზრდა, საჯარო და კერძო სექტორებს შორის კონსტრუქციული დიალოგის განვითარება და საქართველოს პარლამენტის ხელშეწყობა, უკეთესი ეკონომიკური კანონმდებლობისა და უფრო ხელსაყრელი ბიზნეს გარემოს შესაქმნელად.
G4G – „მმართველობა განვითარებისთვის" ამერიკის შეერთებული შტატების საერთაშორისო განვითარების სააგენტოს (USAID) ხუთწლიანი, მრავალმილიონიანი პროექტია, რომელიც მიზნად ისახავს საქართველოს ხელისუფლების დახმარებას, ბიზნესის ხელისშემწყობი გარემოს გასაუმჯობესებლად, საკანონმდებლო და მარეგულირებელი რეფორმების სამართლიანად და გამჭვირვალედ დაგეგვისა და განხორციელების მხარდაჭერით. გარდა, საჯარო და კერძო სექტორებს შორის დიალოგის ხელშეწყობისა, G4G მიზნად ისახავს საქართველოს მთავრობის შესაძლებლობათა გაძლიერებას რეფორმების შემუშავებისა და განხორციელების კუთხით; ასევე, კერძო სექტორისა და სამოქალაქო საზოგადოების შესაძლებლობათა განვითარებას, რეფორმების პროცესის ეფექტური ადვოკატირების მიმართულებით.
