საქართველოს ეროვნული ბანკის პრეზიდენტი ოპონენტებს პასუხობს. გიორგი ქადაგიძემ დღეს სპეციალური ბრიფინგი გამართა და მის მიმართ გამოთქმულ ბრალდებებზე და იმ პოლიტიკაზე ისაუბრა, რომელსაც სებ-ი ატარებს.
გიორგი ქადაგიძე: ”საზოგადოებამ იცის, რომ ჩვენ არ ვაკეთებთ პოლიტიკურ კომენტარებს, სხვადასხვა დროს სხვადასხვა ტიპის თავდასხმებზე, რომელიც ხორციელდება სებ-ზე. ვიზიარებთ რა იმ პასუხისმგებლობას, რომელიც ჩვენ გაგვაჩნია. ჩვენ არც პოლიტიკურ დებატებში ვაპირებთ ჩართვას. ეს არ არის ჩვენი მანდატი, მაგრამ ვინაიდან ბოლო პერიოდში სებ-ის მიმართ ისწარმოება მიზანმიმართული ცილისწამებლური კამპანია, საჭიროდ ვთვლით მოგახსენოთ ქრონოლოგიურად იმ პოზიციის შესახებ, რომელსაც სებ-ი გამოხატავდა ბოლო პერიოდში.
ჯერ კიდევ 2013 წლის დასაწყისში ჩვენ განვაცხადეთ, რომ 2013 წლის ეკონომიკური ზრდის პროგნოზი იყო ოპტიმისტური და საჭიროებდა გადახედვას. ნაცვლად იმისა, რომ მოსმენილი ყოფილიყო ჩვენი არგუმენტები, ჩვენ მივიღეთ პირველი ტალღა ცილისწამებისა და პოლიტიკურ საბოტაჟში დადანაშაულების. სამწუხაროდ ჩვენი პროგნოზი გამართლდა და 2013 წლის ბოლოს, მივიღეთ განახევრებული ეკონომიკური ზრდა.
2013 წლის ზაფხულიდან ჩვენ არაერთხელ დახურულ, თუ ღია შეხვედრებზე გაგვიცხადებია, რომ არათანაბარ ხარჯვას აქვს უარყოფითი შედეგი, გაცვლით კურთან დაკავშირებით და წარმოადგენს პრობლემას. აქაც წლის ბოლოს, სამწუხაროდ ჩვენი პროგნოზი გამართლდა და ჩვენ მივიღეთ საბიუჯეტო ზეწოლა ლარის კურსზე და იმისათვის, რომ კურსის დევალვაცია არ მომხდარიყო, სებ-მა რამდენიმე ასეული მილიონი დოლარის ინვერტენცია სიტუაციის დასაბალანსებლად. მაშინ ჩვენ ეს გადაწყვეტილება მივიღეთ იმიტომ, რომ პრობლემა გამოწვეული იყო ერთჯერადი ფაქტორებით და არა ფუნდამენტური მიზეზებით.
2014 წლის აგვისტოდან, როდესაც ჯერ კიდევ ტურისტული პიკის დროს ჩვენ ვერ შევძელით სავალუტო რეზერვების აკუმულირება, ხოლო აგვისტოს მეორე ნახევრიდან გამოჩნდა პირველი ნიშნები ექსპორტის შემცირებისა ეკონომიკურმა გუნდმა კვლავ არ გაითვალისწინა ჩვენი შენიშვნები. ნაცვლად მივიღეთ ნიაღვარი შეკვეთილი სტატიებისა, ახლად გამოჩეკილი ექსპერტების მხრიდან მცდელობა, რომ გაეკეთებინათ სებ-ზე შეტევა.
მე მინდა რეზერვებთან დაკავშირებით აუცილებლად გავაკეთო განმარტებები, ვინაიდან არის მცდელობა, რომ საზოგადოება დაარწმუნონ იმაში, რომ თითქოს რეზერვების ხარჯვა არის გამოსავალი. საქართველოს სავალუტო რეზერვი, ეს არის ჩვენი აქტივი და ის დოვლათი, რომელსა ჩვენ ვქნით მთელი წლების განმავლობაში. რომელიც წარმოადგენს მთავარ გარანტს, ჩვენი ფინანსური სტაბილურობისა. ჩვენი თანმიმდევრული პოლიტიკა სწორედ, რომ რეზერვების დაგროვების და მართვის მიმართულებით არის აღიარებული ყველა საერთაშორისო ორგანიზაციის მიერ, ყველა საერთაშორისო ავტორიტეტული გამოცემის მიერ, მათ შორის სსფ-ს მიერ. რეზერვებით ფუნდამენტურ ეკონომიკური ფაქტორების ჩანაცვლება, კონკრეტულად კი ექსპორტის, გზავნილების, ტურიზმის კლების ჩანაცვლება არის არამარტო არასწორი ეკონომიკური გადაწყვეტილება, არამედ კონტპროდუქტიული და უშედეგო. ამაზე ცხადყოფს უამრავი საერთაშორისო მაგალითი, მათ შორის ბოლო დროს განვითარებული მოვლენები.
მოგახსენებთ, რომ იგივე მოლდავეთში ცენტრალურმა ბანკმა 1 მლრდ დოლარამდე ინტერვენცია გააკეთა, მიუხედავად ამისა მოლდავური ვალუტის კურსი გაუფასურდა თითქმის 40 %-ით. ჩვენზე გაცილებით მდიდარმა ქვეყანა აზერბაიჯანმა, 2 მლრდ დოლარიანი ინვერტენციების შემდეგ, მიიღო გადაწყვეტილება კურსის თავისუფალ მცურავ რეჟმში გადაყვანის. წინა პარასკევს აზერბაიჯანული მანათი ასევე გაუფასურდა 34 %-ით. ჩვენ არ გვაქვს ფუფუნება დავუშვათ შეცდომები ამ მიმართულებით. კიდევ ერთხელ ვამბობ, ჩვენ არაერთხელ დაგვიშვია შეცდომებია 90-იანი წლების დასაწყისში და იგივე შეცდომების დაშვებას ჩვენ არ ვაპირებთ. მე მინდა დავარწმუნო ჩვენი მოსახლეობა, რომ ქვეყნის ფინანსურ სტაბილურობას არანაირი საფრთხე არ ემუქრება. ვიდრე მე და ჩემი გუნდი ვართ სებ-ის სათავეში ჩვენ არავითარ შემთხვევაში არ დავუშვებთ იგივე შეცდომების დაშვებას, რაც ჩვენმა ქვეყანამ არაერთხელ გაიმეორა უკვე.
სავალუტო ბაზარზე აშკარად შეინიშნება სტაბილიზაცია. განცხადებების კასკადამდე სავალუტო ბაზარზე გარიგებები დასრულდა 2,16 კურსით, რაც ცალსახად მიუთითებს სავალუტო კურსის სტაბილიზაციაზე და იმაზე, რომ ყველაფერი მიდის სწორად და მიდის დამშვიდებისკენ.
კურსთან დაკავშირებით კიდევ ერთხელ მინდა ხაზი გავუსვა გარემოებას, რომ ლარის კურსის გაუფასურება გამოწვეულია ფუნდამენტურ - ეკონომიკური ფაქტორებით. ლარი გაუფასურდა 30 %-ით მაგრამ ამ 30 %-იანმა გაუფასურებამ გარკვეული პერიოდის მერე დაიწყო ასახვა იმპორტზე. შესაბამისად ჩვენ ველოდებით, რომ იმპორტი შემცირდება, რაც შეამცირებს ნეგატიურ გავლენას კურსზე, რაც შეამცირებს მოთხოვნას უცხოურ ვალუტაზე და ლარს ექნება შემდეგი გამყარების ტენდენცია.
მე მინდა მოვუწოდო ხელისუფლების წარმომადგენლებს, მთავრობის წარმომადგენლებს, მმართველი პოლიტიკური კოალიციის წარმომადგენლებს, შეწყვიტონ თავდასხმა სებ-ზე. ასეთი თავდასხმები ვნებს და აზიანებს არა მე როგორც სებ-ის პრეზიდენტს, არამედ ურტყამს ჩვენი ქვეყნის ეკონომიკას. ის ვნებს ინვესტორების განწყობებს და კონტრპროდუქტიულია იმ პროცესების პარალელურად რაც დღეს ვიტარდება. ახლა არ არის გადაბრალების დრო. ახლა არ არის განტევების ვაცის ძებნის დრო. ახლა არის დრო სწრაფი და ეფექტური ნაბიჯების განხორციელების, რომლის მიზანიც უნდა იყოს სავალუტო შემოდინებების გაზრდა იმ ორგანიზაციებიდან რომელზედაც ჩვენ გვაქვს გავლენა. რაც საბოლოო ჯამში გამოიწვევს, ლარის კურსის შემდგომ გამყარებას და შვებას მისცემს იმ მოქალაქეებს, რომელთაც მნიშვნელოვნად დაუმძიმდა სესხის ტვირთი”.