პრეზიდენტი სააკაშვილი ამ წელს უკვე მეორედ, დღეს პარლამენტში მიდის. პოლიტიკურ დებატებში მონაწილეობის თაობაზე ქვეყნის პირველი პირის ეს გადაწყვეტილება საპარლამენტო უმცირესობამ "პრეზიდენტის კეთილ ჟესტად", ექსპერტებმა "აქციების გამო შექმნილი პოლიტიკური მდგომარეობის რეაბილიტირების მცდელობად" შეაფასა, პარლამენტსგარეთდარჩენილი ოპოზიცია კი მიიჩნევს, რომ სააკაშვილის პარლამენტში მისვლის გადაწყვეტილება მის ნაცვლად "გარე ძალებმა", სავარაუდოდ, შეერთებულმა შტატებმა მიიღო... "ლეიბორისტული პარტიის" წარმომადგენელი ნესტან კირთაძე ეჭვობს, რომ პარლამენტში პოლიტიკურ დებატებზე მიხეილ სააკაშვილი რიგ ახალ პოლიტიკურ წინადადებას გაახმოვანებს, რის თაობაზეც "ანგარიშს" 22-ში უკვე ჯო ბაიდენს ჩააბარებს.... პარლამენტში დაგეგმილი პოლიტიკური დებატები, ჯოზეფ ბაიდენის თბილისში ვიზიტი, ირაკლი ალასანიას მიერ საკუთარი პარტიის ოფიციალურად დაფუძნება და რუსთაველიდან საკნების აღების თაობაზე არასაპარლამენტო ოპოზიციის გადაწყვეტილება, "ჯი-ეიჩ-ენი" აღნიშნულ საკითხებზე ნესტან კირთაძეს ესაუბრა...
- ქალბატონო ნესტან, ოპოზიციამ რუსთაველის გამზირიდან საკნების აღების გადაწყვეტილება მიიღო, რაც ხელისუფლების რიტორიკის რადიკალურად შეცვლით თუ ვიმსჯელებთ (თუ ადრე "დიალოგზე" საუბრობდა, ახლა პოლიტიკური უმცირესობის მხოლოდ კრიტიკით შემოიფარგლება), უმცირესობაზე გამარჯვების გაფორმებად შეფასდა. როგორია "ლეიბორისტების" პოზიცია, რომელიც 2009 წლის მანიფესტაციებში ყველაზე ნეიტრალური ძალა იყო...
- ქართველი ხალხი და ქართული საზოგადოება, ყველა სოციალური ჯგუფი და ფენა, საქართველოს დღევანდელი ხელისუფლების პოლიტიკის შედეგების მიმართ 2007 წლის 2 ნოემბრიდან უნდობლობას გამოხატავს და მის საწინააღდმეგოდ თანმიმდევრულ ბრძოლას ეწევა. ყველამ გაითავისა, რომ პოლიტიკური ბრძოლა, რომელიც კონსტიტუციის ფარგლებში მიმდინარეობს, ერთდღიანი და ერთკვირიანი არ არის. უკანასკნელი ხანის მანიფესტაციებმა ამ ბრძოლის შინაარსი, როგორც საქართველოს შიგნით, ისე მის ფარგლებს გარეთ კიდევ უფრო თვალსაჩინო გახადა. ვფიქრობ, რომ სიმბოლური დატვირთვის საკანების აქცია, რომელიც აბსოლუტურად მეტაფორულად ასახავს იმ საშინელ რეალობას, რომელიც დღეს საქართველოში ხდება (როგორც ციხეების სახელმწიფოში, როგორც ადამიანის უფლებების თვალსაზრისით პრაქტიკულად დაუცველ ქვეყანაში, სადაც დემოკრატიის ნაკლებობა, ერთპარტიული მმართველობაა), არ დასრულებულა და ამდენად, აქ მარცხზე და გამარჯვებაზე, მით უმეტეს, საკუთარ ხალხზე გამარჯვებაზე საუბარი დაუშვებელია. თუკი ხელისუფლების რომელიმე წარმომადგენელი ამის თქმა გაბედავს, გამოდის, რომ ამ ხელისუფლების საქმე უფრო ადრე წასულა, ვიდრე მე ვვარაუდობდი.
- ანუ, შეიძლება ითქვას, რომ ოპოზიციამ ხანმოკლე ტაიმ-აუტი აიღო და ბრძოლა ისევ გაგრძელდება?
- რასაკვირველია, ნებისმიერ ბრძოლას აქვს დასაწყისი, აქტივობის ხანა, ტაიმ-აუტი და დასასრული, მაგრამ ეს არ არის მთავარი. მთავარია ორი რამ არის: პირველი, რომ ბრძოლა შეუქცევადია და მეორე, რომ ის ხელისუფლების მიმართ მხოლოდ ოპოზიციონერი ლიდერების წინააღმდეგობას კი არა, ქართველი ხალხის შეურიგებლობას გამოხატავს.
აქედან გამომდინარე, არ ვიტყოდი, რომ ბრძოლა, რომლის ერთ-ერთ იარაღად კონსტრუქციები და საკნები გამოიყენებოდა, დასრულებულია. ბრძოლა გაგრძელდება და ის დასრულდება მაშინ, როცა თავისუფალი არჩევნები დაინიშნება და საქართველოს ყველა მოქალაქეს ხელისუფლების არჩევის საშუალება თავად მიეცემა.
- როგორ ფიქრობთ, რა უნდა იყოს იმის მიზეზი, რომ ოპოზიციამ პოლიტიკური ბრძოლის გადამწყვეტ ეტაპზე "შესვენება" გამოაცხადა? უკავშირდება თუ არა ეს საპროტესტო მუხტის შემცირებას...
- ივლისი, განსაკუთრებით მეორე ნახევარი და აგვისტო არა მხოლოდ პასიურ, პოლიტიკისთვის უვარგის სეზონად ითვლება და ეს საყოველთაოდ აღიარებულია. ბუნებრივია, ემოციურად და ფიზიკურად დაქანცულ ხალხს, რომელმაც სამსჯავროზე გამოიტანა და ამ ქვეყანას შეწირა ყველაზე მთავარი რაც გააჩნდა - ჯანმრთელობა, დასვენება სჭირდება. თან გასათვალისწინებელია ისიც, რომ ზაფხულია, მაღალი ტემპერატურაა...
ბრძოლის ახალი ეტაპი შემოდგომიდან დაიწყება და ყველაზე მთავარი, რაც ოპოზიციამ უნდა გაითვალისწინოს არის ის, რომ თანმიმდევრულის გარდა, ბრძოლა ზუსტად გააზრებული იყოს და ის მკაფიო სიგნალებით წარიმართოს - არა მხოლოდ თბილისში, რუსთაველის გამზირისთვის, არამედ მთელი საქართველოსთვის. საზოგადოებამ უნდა იცოდეს რას ითხოვს ქართული ოპოზიცია და პირიქით, ხალხისთვის გასაგები უნდა იყოს რას ჰპირდება პოლიტიკური უმცირესობა ქართველ ხალხს. თუ ლიდერები მოსახლეობას კვლავ მიხეილ სააკაშვილის ყოფილ თანაგუნდელებს და გაუგებარ პროგრამებს დაპირდებიან, მაშინ ეს მათ მიმართ მთელი საზოგადოების სოლიდარობას ვერ გამოიწვევს.
მოსახლეობას რეალური ცვლილება სჭირდება - არა მიხეილ სააკაშვილის ყოფილი თანაგუნდელებით ჩანაცვლება, არამედ ალტერნატიული ხელისუფლება, ალტერნატიული საშინაო და საგარეო პოლიტიკით.
- ამდენი უშედეგო აქცია ხომ არ მოქმედებს უარყოფითად თავად ოპოზიციის რეიტინგზე და გაუცნობიერებლად ხომ არ ასხამს წყალს ხელისუფლების წისქვილზე?
- ეს საზოგადოებაში გარკვეული ტიპის სიფრთხილეს ქმნის და კითხვის ნიშნებს აჩენს, მაგრამ არა საკუთრივ ლიდერების მიმართ, რადგან მანიფესტაციებზე ხალხი ქუჩაში რომელიმე პოლიტიკური ძალის მხარდასაჭერად კი არ გადიოდა, არამედ გადიოდა იმისთვის, რომ საკუთარი თავისთვის, ოჯახისთვის და მთლიანობაში ქვეყნის მომავლისთვის პერსპექტივა შეექმნა.
რა თქმა უნდა, ლიდერების არათანმიმდევრული ტაქტიკა და სტრატეგია გარკვეულ კითხვის ნიშნევს ბადებს, მაგრამ კიდევ ერთხელ ხაზს ვუსვამ, რომ მოძრაობა, რომელიც საქართველოში დაიწყო კონკრეტული ოპოზიციონერი ლიდერების, მით უმეტეს, სააკაშვილის ყოფილი თანაგუნდელების კი არა, საქართველოს მოქალაქეების მოძრაობაა.
- 9 აპრილიდან მოყოლებული პრეზიდენტი სააკაშვილი დიალოგის წინადადებით არასაპარლამენტო ოპოზიციას მიმართავდა, თუმცა საბოლოოდ, საუბარი მან საპარლამენტო უმცირესობასთან არჩია და ამ მიზნით დღეს პარლამენტში პოლიტიკურ დებატებში მიიღებს მონაწილეობას. რას იტყვით საკანონმდებლო ორგანოში მისვლის თაობაზე მიხეილ სააკაშვილის "კეთილ ნებაზე"?
- აქ ორ მომენტზე მინდა გავამახვილო ყურადღება. პირველი, რომ კონსტიტუციის მიხედვით, საქართველოს პრეზიდენტს პარლამენტში მისვლა წელიწადში ერთხელ და კონკრეტულ დროს აქვს გაწერილი, თუმცა მიხეილ სააკაშვილმა შესაბამისი სურვილი გამოთქვა, რაც ჩემთვის ცოტა არ იყოს მოულოდნელი იყო და მეორე - უცნაურად მომეჩვენა საკონსტიტუციო კომისიის თავმჯდომარის ავთანდილ დემეტრაშვილის განცხადება იმის თაობაზე, რომ მზად არის აგვისტოს ბოლოსაც კი დადოს კონსტიტუციის ახალი პროექტი მაშინ, როცა ერთი კვირის წინ აღნიშნავდა ეს დეკემბრის ბოლომდე ვერ მოხერხდებაო...
- უცნაურობას რაში ხედავთ?
- აღნიშნული ორივე ფაქტორი მეტყველებს იმაზე, რომ საქართველოში რაღაც პროცესები ჩქარდება და ეს არ არის მხოლოდ ხელისუფლების კეთილი ნება, არამედ პროცესებს გარე ფატროები აჩქარებენ. აქედან გამომდინარე, ჯოზეფ ბაიდენის ვიზიტის საფუძველი ჩემთვის გასაგებია.
- ანუ თქვენ ამბობთ, რომ საქართველოში რიგი პოლიტიკური პროცესის დაჩქარებას შეერთებული შტატები ცდილობს? მაინც რის დაჩქარებას ვარაუდობთ და ხომ არ შეეხება ეს რომელიმე არჩევნებს, თუნდაც საპარლამენტოს, მით უმეტეს, რომ მოარული ხმებით, არ არის გამორიცხული ის შემოდგომაზე დაინიშნოს...
- უპირველესად, არ გამოვრიცხავ, რომ დღევანდელ დებატებზე მიხეილ საააკშვილის მთელი მოხსენება არა ეკონომიკურ და სოციალურ, არამედ სწორედ პოლიტიკურ საკითხებზე აეწყოს. აქ საუბარი შეიძლება იყოს ახალ მინისტრთა კაბინეტზე, რომელშიც სავარაუდოდ, ისევ ძველი კარუსელი დატრიალდება და ასევე პოლიტიკურ დიალოგზე, რომელიც ალბათ, ისევ ტელეპიარისთვის იქნება გაკეთებული.
რაც შეეხება საპარლამენტო არჩევნების ვადაზე ადრე, შემოდგომაზე დანიშვნის შესაძლებლობას, თუ ხელისუფლებას რეალობის შეგრძნების უნარი აქვს და საკუთარი თავი უყვარს, საპარლამენტო და თვითმმართველობის არჩევნები ვადაზე ადრე, ერთ პაკეტში ნამდილად უნდა დანიშნოს.
- და, ლეიბორისტული პარტია მიიღებს მასში მონაწილეობას იგივე საარჩევნო კანონმდებლობის პირობებში?
- საარჩევნო კანონმდებლობის პირობები იგივე ვერ იქნება, რადგან მის ფორმირებაზე პოლიტიკური ჯგუფები და ექსპერტები უკვე სხედან და მუშაობენ. აქ კანონმდებლობა თითქმის არაფერ შუაშია, საუბარია პოლიტიკურ ნებაზე, იმის სურვილზე, რომ ქვეყანაში თავისუფალი არჩევნები ჩატარდეს. ეს იმისთვის არის აუცილებელი, რომ საქართველოს პარლამენტი ქართველი ხალხის წარმომადგენლობით და საკანონმდებლო ორგანოდ, საქართველოს მთავრობა, ეროვნული პასუხისმგებლობის კოალიციური მთავრობად იქცეს, ადგილობრივი თვითმმართველობა კი არ იყოს ფიქცია და იყოს რეალური, რომელიც ყველაზე ახლო რგოლია ხალხთან ურთიერთობაში.
- ქალბატონო ნესტან, საუბრისას მთავრობაში მოსალოდნელი საკადრო ცვლილებები ახსენეთ. რა ინფორმაცია გაქვთ უფრო კონკრეტულად აღნიშნულთან დაკავშირებით?
- იმ გადაადგილება-გადმოადგილებით, რაც ტელევიზიებში ხდება, ვფიქრობ, რომ თავად ხელისუფლებაში, სახელისუფლებლო ძალებს შორის, რბილად თუ ვიტყვი, კონკურენცია, უფრო მკაფიოდ რომ ვთქვა, სერიოზული გადანაწილებისთვის ბრძოლა მიმდინარეობს. თუ ეს მართლაც ასეა, ლოგიკურად, ალბათ, მიხეილ სააკაშვილი შეეცდება არა კოალიციური მთავრობის შექმნას, არამედ პრაქტიკულად, ყველა საკვანძო სავარძელში მისი ნდობით აღჭურვილი პირის ჩასმას.
- რომელ სახელისუფლებო ძალებს შორის მიმდინარეობს ბრძოლა თქვენი ინფორმაციით?
- მიხეილ სააკაშვილსა და მის გუნდსა და კიდევ ერთ გავლენიან ფრთას შორის, "თავისუფლების ინსტიტუტი" მოიაზრება.
აქედან გამომდინარე, მოსალოდნელია პრემიერ-მინისტრის შეცვლა და გილაურის სავარძელში უკვე ზურაბ ადეიშვილის მოკალათება, რომელსაც მიხეილ სააკაშვილი ენდობა.
- ანუ, თქვენ ამბობთ, რომ მიხიელ სააკაშვილი მოქმედ პრემიერ-მინისტრს, ნიკა გილაურსაც არ ენდობა?
- არ ვიცი, მაგრამ ვფიქრობ, რომ სატელევიზიო სფეროების გადანაწილება პოლიტიკის ენაზე პირდაპირ მიუთითებს, რომ სახელისუფლებო გუნდში ხდება გავლენის სფეროების გადანაწილება. სწორედ აქედან გამომდინარე არის მოსალოდნელი, რომ პრეზიდენტი პრემიერ-მინისტრად მისთვის ძალიან სანდო ადამიანს წარადგენს. ანუ, ის ივანე მერაბიშვილის სახით მხოლოდ ერთ ხერხემალს აღარ დაეყრდნობა და ყველა საკვანძო პოსტზე მისთვის სანდო ადამიანებს გაიყვანს.
- და ისევ შიდა პოლიტიკაზე გკითხავთ: ირაკლი ალასანიას პოლიტიკური პარტია უკვე ოფიციალურად დაფუძნდა. აღიქვამთ თუ არა ახალ ძალას კონკურენტად?
- უპირველესად, ჩვენ წარმატებებს ვუსურვებთ ყველა ქართველ პოლიტიკოსს იმ მძიმე გზაზე, რასაც საქართველოს პოლიტიკური გზა ჰქვია. რაც უფრო მეტი ძლიერი პოლიტიკური ძალა იქნება საქართველოში, ეს ქვეყნის ძლიერებაა, თუმცა მხოლოდ ის, რომ 35 წლის ასაკში გაგიჩნდეს სურვილი იყო ქვეყნის პრეზიდენტი და ერთ მშვენიერ დღეს რამდენიმე თანაგუნდელთან ერთად პოლიტიკური პარტიის შექმნა გამოაცხადო, საკმარისი არ არის. სურვილები და რეალობა სხვადასხვაა. მიზნის მიღწევას დიდი ხნის ბრძოლა, ბევრი ფუთი მარილი ჭამა, საკუთარ ხალხთან ერთად დგომა და ყველა იმ სიძნელის გაზიარება სჭირდება, რომელიც ქვეყანას აწუხებს.
- სხვათაშორის, ირაკლი ალასანიაზე ამბობენ, ქართველი პოლიტიკოსებიდან დასავლეთისთვის ის ყველაზე მისაღები კადრია და სააკაშვილის შემცვლელად აშშ სწორედ მის კანდიდატურას განიხილავსო...
- არაფერია გამორიცხული და გასაკვირი, რადგან შეერთებულ შტატებს საქართველოსთან მიმართებაში არ აქვს მხოლოდ ერთ პიროვნებასთან მიბმული ინტერესები - მიხეილ სააკაშვილს ვგულისხმობ. რა თქმა უნდა, ეს თავის დროზე მართლაც ასე იყო, სააკაშვილი და "ვარდების რევოლუცია" კარგად დაფინანსებული პროექტი იყო, რომელსაც თავისი პოლიტიკური შედეგები უნდა ჰქონოდა, მაგრამ გარკვეული ხანგრძლივობის შემდეგ, ისე როგორც მსგავსი პროექტები ბალკანეთში და უკრაინაში, აქაც ჩაიფუშა. მოგეხსენებათ, რომ ამ უკანასკნელში 2010 წლის დასაწყისში უკვე საპრეზიდენტო არჩევნებია დანიშნული.
აქედან გამომდინარე, აშშ გადადის ახალ რეალობაზე და ალბათ, ის ახალ სათადარიგო პერსონალიებს და ახალ პარტიებს მოამზადებს. თუმცა ჩვენ, ჩვენსავე სამშობლოში ჩვენი სატირალი გვაქვს - როცა სხვადასხვა ვეგასახელმწიფოები თავიანთ ნდობით და მათი მხარდაჭერით არსებულ პიროვნებებს გვიგზავნიან, ფეხქვეშითელება ქართველი ხალხის სუვერენული უფლება, თავად აირჩიოს, თავად გამოხატოს და თავად იგრძნოს საკუთარი თავი პრეზიდენტის სავარძელშიც და პარლამენტშიც, რაც ბოლო 15 წელია აღარ არსებობს. ამიტომ ჩემთვის, როგორც პოლიტიკოსისთვის მთავარია თავად დავიბრუნოთ წართმეული სუვერენიტეტი და ახალი არჩევნების გზით ქართველ ხალხს მიეცეს კონსტიტუციური უფლება თავად იყოს ამომრჩეველიც და არჩეულიც.
- და ბოლოს, 22 ივლისს საქართველოში ჯოზეფ ბაიდენი ჩამოდის. საუბრის დასაწყისში ახსენეთ, რომ თქვენთვის გასაგებია მისი თბილისში ჩამოსვლის საფუძველი. რას გულისხმობდით, გარდა იმისა, რომ შეერთებული შტატები, შესაძლოა, რაიმე სახის პროცესების დაჩქარებას უწყობდეს ხელს?
- ჯო ბაიდენის ჩამობრძანება, არ ნიშნავს, რომ შეერთებული შტატები ხელს ართმევს მიხეილ სააკაშვილს და იმ პოლიტიკას, რომელსაც ეს ხელისუფლება ატარებს. ის ხელს ართმევს, უპირველესად ამერიკის შეერთებული შტატების ინტერესებს კავკასიაში და კონკრეტულად საქართველოში. ეს ინტერესები ალტერნატიულ ენერგოტრასებსა და ენერგოწყაროებს უკავშირდება. რა თქმა უნდა, არის ბაიდენის თბილისში ვიზიტის კიდევ ერთი მიზეზი: იქედან გამომდინარე, რომ შეერთებული შტატები საქართველოში დემოკრატიის განვითარებას მეურვეობს, ალბათ ბაიდენის სახით, აშშ საქართველოს ხელისუფლებას ვადამდელი არჩევნების დანიშვნის თაობაზე რეკომენდაციას მისცემს.
"ჯი-ეიჩ-ენი", ესაუბრა ლელა ბაღდავაძე
