6 მაისს გაიმართება საქართველოს საბანკო და საგადახდო მომსახურების სფეროში ევროკავშირის პროექტის დასკვნითი კონფერენცია, რომელიც შეაჯამებს საქართველოს ეროვნულ ბანკსა და პოლონეთის ფინანსური ზედამხედველობის უწყებას (UKNF) შორის 27 თვიანი თანამშრომლობის შედეგებს. პოლონეთის ფინანსური ზედამხედველობის უწყება (UKNF), როგორც პროექტის მთავარი განმახორციელებელი პარტნიორი, საქართველოს საჯარო სექტორს დაეხმარა საქართველოს კანონმდებლობის ევროკავშირის სტანდარტებსა და ფინანსური ზედამხედველობის მექანიზმებთან დაახლოებაში საბანკო და საგადახდო მომსახურების საუკეთესო პრაქტიკის შესაბამისად.
პოლონეთის ფინანსური ზედამხედველობის უწყებამ (UKNF) წარმატებით დაასრულა ევროკავშირის მიერ დაფინანსებული Twinning-ის პროექტი “საქართველოს ეროვნული ბანკის შესაძლებლობების გაძლიერება საბანკო და საგადახდო მომსახურების სფეროში”, რომელიც საქართველოს ფინანსური სექტორის სტაბილურობისა და გამჭვირვალობის უზრუნველსაყოფად მიზნად ისახავდა საქართველოს ეროვნული ბანკის დახმარებას საზედამხედველო მექანიზმების გაუმჯობესების პროცესში ევროკავშირის სტანდარტების შესაბამისად.
კონფერენცია, რომელსაც დაესწრებიან საქართველოში ევროკავშირის დელეგაციის და საქართველოსა და პოლონეთის სახელმწიფო უწყებების მაღალი თანამდებობის მქონე პირები, გაიმართება 2021 წლის 6 მაისს, საქართველოს საბანკო და საგადახდო მომსახურების სფეროში ევროკავშირის პროექტის ფარგლებში მიღწეული შედეგების განხილვის მიზნით.
Twinning არის ევროკავშირის წევრი სახელმწიფოებისა და ბენეფიციარი და/ან პარტნიორი ქვეყნების სახელმწიფო უწყებებს შორის ინსტიტუციური თანამშრომლობის ევროკავშირის ინსტრუმენტი. Twinning-ის პროექტი აერთიანებს ევროკავშირის წევრი სახელმწიფოებისა და ბენეფიციარი ქვეყნების სახელმწიფო უწყებების ცოდნასა და გამოცდილებას ერთმანეთთან შეთანხმებული კონკრეტული მიზნების მისაღწევად.
პროექტი, რომლის ბიუჯეტი 1.750 მილიონ ევროს შეადგენდა, 2019 წლის მარტიდან 2021 წლის მაისამდე პერიოდში განხორციელდა. პროექტი შედგებოდა ორი კომპონენტისგან, რომლებიც მოიცავდა პოლონელი და ქართველი საზედამხედველო უწყებების ერთობლივ ღონისძიებებს დირექტივებისა და რეგულაციების მოთხოვნების შესაბამისად საბანკო სექტორისა და საგადახდო მომსახურების სფეროში საქართველოს კანონმდებლობის ევროკავშირის კანონმდებლობასთან დაახლოების მიმართულებით, აგრეთვე დახმარების გაწევას აღნიშნული მოთხოვნების შესრულებაში.
ევროკავშირის ფინანსური დახმარებით ქართველი და პოლონელი პარტნიორების მიერ ერთობლივად განხორციელებულმა ღონისძიებებმა ხელი შეუწყო შემდეგი შედეგების მიღწევას:
- ევროკავშირის კანონმდებლობასთან ეტაპობრივად დაახლოვებული მარეგულირებელი, საზედამხედველო და აღსრულების ჩარჩო, საქართველო-ევროკავშირს შორის ასოცირების შესახებ შეთანხმების მოთხოვნების შესაბამისად;
- საქართველოს ეროვნული ბანკის საზედამხედველო ფუნქციისა და შესაძლებლობების გაძლიერება საბანკო და საგადახდო მომსახურების ბაზრის დარეგულირების კუთხით, ევროკავშირის კანონმდებლობისა და საუკეთესო პრაქტიკის შესაბამისად;
- საქართველოში ფინანსური ზედამხედველობის მექანიზმების გაუმჯობესება საბანკო და საგადახდო მომსახურების სექტორის ბენეფიციარების დაცვისა და ფინანსური ბაზრის განვითარების ხელშეწყობის მიზნით, აგრეთვე საქართველოს ეროვნული ბანკის თანამშრომლების ტრენინგი და მათი მომზადება ახალი წესებისა და კანონების გამოსაყენებლად.
პროექტმა ხელი შეუწყო საქართველოს ეროვნული ბანკის შესაძლებლობების გაძლიერებას საქართველოში საბანკო და საგადახდო ზედამხედველობის სფეროში კომპლექსური საკონსულტაციო და სასწავლო ღონისძიებების განხორციელების გზით. 27 თვის განმავლობაში, პოლონეთის ფინანსური ზედამხედველობის უწყების (UKNF) ექსპერტები, საქართველოს ეროვნული ბანკის ექსპერტებთან (და შესაბამისი დავალებების ფარგლებში - პოლონეთის ეროვნული ბანკის, ლიეტუვას ბანკის, საბანკო-საგარანტიო ფონდის და ფინანსური ომბუდსმენის ბიუროს ექსპერტებთან) თანამშრომლობით წარმატებით შეასრულეს 61 სპეციალიზებული საექსპერტო მისია თბილისში, მათ შორის დისტანციურ რეჟიმში. კოვიდ-19-ის გამო შექმნილი გამოწვევების საპასუხოდ, პოლონეთის ფინანსური ზედამხედველობის უწყებამ (UKNF) პროექტი სრულად დისტანციურ რეჟიმში გადაიყვანა. აღნიშნული პროექტი წარმოადგენს პოლონეთის ფინანსური ზედამხედველობის უწყების (UKNF) მიერ განხორციელებულ Twinning-ის მეოთხე პროექტს და ამ სახის პირველ პროექტს, რომელიც ონლაინ საკომუნიკაციო პლატფორმის დახმარებით განხორციელდა.
პროექტი მიზნად ისახავდა საბანკო კანონმდებლობაში ცვლილებების შეტანას და დასამტკიცებლად მომზადებას CRD IV/CRR პაკეტის შესაბამისად და საგადახდო მომსახურების მარეგულირებელი ჩარჩოს გადასინჯვას ევროკავშირის შესაბამისი დირექტივებისა და რეგულაციების მიხედვით. პროექტის ერთობლივი ღონისძიებები ითვალისწინებდა საქართველოს კანონმდებლობაში არსებული ან შემოთავაზებული დებულებების ევროკავშირის მარეგულირებელ პაკეტში მოცემული წესებთან შესაბამისობის განხილვას და შეფასებას, საკანონმდებლო ხარვეზების ანალიზს, საკანონმდებლო აქტებში შესატან ცვლილებებთან დაკავშირებით რეკომენდაციების მომზადებას, ექსპერტთა კონსულტაციებს და პოლონეთისა და ლიეტუვას გამოცდილების, პრაქტიკის, რეკომენდაციებისა და მითითებების გაზიარებას ამ ქვეყნებში არსებული გამოცდილებისა და საუკეთესო პრაქტიკის მაგალითებზე. მიღებული მითითებებისა და რჩევების გათვალისწინებით, უკვე მიღებულია ან განხილვის ბოლო ეტაპზე იმყოფება მრავალი საკანონმდებლო აქტი და გადაწყვეტა.
პროექტის დასრულების შემდეგ მიღებულ იქნება კანონები ევროკავშირის წესების შესაბამისად. საქართველოს ეროვნულ ბანკს ექნება უკეთესი ფინანსური ზედამხედველობის მექანიზმები და გაძლიერებული ინსტიტუციური შესაძლებლობები საბანკო და საგადახდო მომსახურების სფეროში. გაუმჯობესებული კანონმდებლობა, საზედამხედველო მეთოდოლოგია და ევროკავშირის წესებისა და პრაქტიკის შესაბამისად მიღებული სტანდარტები აამაღლებენ საზედამხედველო უფლებამოსილების განხორციელების ეფექტიანობას საბანკო და საგადახდო მომსახურების მომხმარებლების დაცვისა და საქართველოს ფინანსური ბაზრის შემდგომი განვითარების მიზნით. შედეგად, გრძელვადიან პერსპექტივაში, საქართველოს გამართული ფინანსური ბაზარი ხელს შეუწყობს ეკონომიკურ ზრდას, სტაბილურობას და ფინანსური ბაზრის მონაწილეების უკეთ დაცვას.
