Google 20 წლისაა. ამერიკული კორპორაციის Google Inc 1998 წელს ლარი პეიჯისა და სერგეი ბრინის მიერ დაფუძნდა. დღეს Google არის ერთ-ერთი ყველაზე პოპულარული კომპიუტერული ძებნის სისტემა მთელ მსოფლიოში. Google-ის თავდაპირველი ვერსია ინგლისურენოვანი იყო. დღეს სისტემა ნათარგმნია მრავალ ენაზე (მათ შორის ქართულადაც). მისი შექმნა ენდი ბეჩტოლშეიმს 100 000 ამერიკული დოლარი დაუჯდა, შეიქმნა Sun Microsystems-ის მიერ.
Google-ის იდეა პირველად 1996 წლის იანვარში სამეცნიერო-კვლევით პროექტში დაიბადა სტენფორდის უნივერსიტეტში, რომლის ავტორები იყვნენ ლერი პეიჯი და სერგეი ბრინი. ისინი ცდილობდნენ შეექმნათ სრულყოფილი საძიებო სისტემა, რომელიც ყველას მოთხოვნილებებს დააკმაყოფილებდა. პირველ საძიებო სისტემას, რომელიც შექმნეს „BackRub” უწოდეს. ცოტა ხნის შემდგომ შეცვალეს სახელი და „გუგლი“ დაარქვეს, რომელიც დაკავშირებულია მათემატიკურ ტერმინთან “Googol” და ნიშნავს რიცხვს 1-ს მოყოლებული ასი ნული. ამ სისტემის შემქნელები ამბობდნენ, რომ სურდათ „გუგლი“ მომსახურებოდა ადამიანებს რაც შეიძლება მეტი ინფორმაციის საშუალებით. Sun Microsystems-ის დამფუძნებლის ენდი ბეხტოლშეიმის სახელს უკავშირდება კომპანია „Google-ის“ ლათინური მართლწერა - “Google”. ენდიმ, რომელიც იყო პირველი ინვესტორი ამ გიგანტში, ჩეკის გამოწერისას დაუშვა შეცდომა და სახელი დაწერა იმ ასოთა თანამიმდევრობით როგორც დღეს „გუგლი“ იწერება ლათინურად. ლერის და სერგეის მოუწიათ ფირმის თავიდან დარეგისტრირება ახალი სახელწოდებით, რათა გაენაღდებინათ პირველი ინვესტირებული თანხა 100 ათასი დოლარის ოდენობით. თავიდან „Google-ის“ კომპანია, მისი დამაარსებლების საერთო მეგობარი გოგოს გარაჟში იყო განთავსებული და პირველი მისი თანამშრომელი იყო მათი კურსელი კრეიგ სილვერსტეინი. უმთავრესი მიზეზი იმისა, რომ Google-ის საწყისი გვერდი არის თითქმის ცარიელი, HTML-ის არცოდნაა და მათ უბრალოდ სურდათ სწრაფი და მარტივი ინტერფეისი. 1999 წელს, ბრინი და პეიჯი ჯერ კიდევ სტუდენტები იყვნენ და მათ გადაწყვიტეს, რომ საძებნი სისტემა ძალიან აცდენდა უნივერსიტეტიდან და მათ გადაწყვიტეს მისი გაყიდვა 1 მილიონ დოლარად, მაგრამ მისი ყიდვის სურვილი არავინ არ გამოთქვა.
პირველი ინვესტირება ენდი ბეხტოლშეიმმა გააკეთა და ეს თანხა 100 ათას დოლარს შეადგენდა. ეს თანხა ბეხტოლშეიმმა ფირმის რეგისტრაციამდე გადასცა, იმ იმედით რომ ცოტა ხანში მისი თანხა გაათმაგებული რაოდენობით დაუბრუნდებოდა. როგორც დრომ გვიჩვენა იგი არ შემცდარა. 1999 წლის 7 ივლისს გამოქყვეყნდა ინფორმაცია, რომ კომპანია Google-ში განხორციელდა ინვესტირება 25 მილიონი დოლარის ოდენობით. ასეთი მსხვილი ინვესტორებით, როგორებიც იყვნენ რისკებით მოვაჭრე კომპანიები „Kleiner Perkins Caufild & Byers და Saquoia Capital”. 2014 წლის დასაწყისისთვის მისი წლიური ბრუნვა 80,175 მილიარდი დოლარი იყო, ხოლო სუფთა მოგებამ 10,737 მილიარდ დოლარი შეადგინა. ამ დროისთვის არსებული აქტივები 130, 798 მილიარდ დოლარის ღირებულებისაა და ყოველდღიურად იზრდება მათი კარგი მენეჯმენტის საშუალებით.
პირველი საზოგადოებრივი შემოთავაზება (IPO) Google-მა დაარსებიდან 5 წელიწადში გააკეთა. 2004 წლის 19 აგვისტოს, კომპანიამ 19 605 052 აქცია ონლაინ აუქციონზე გაიტანა. თითო აქციის ფასი 85 დოლარს შეადგენდა. ეს იყო პირველი მასშტაბური ონლაინ აუქციონი, რომელსაც ჰქონდა უნიკალური ფორმატი. ამ აუქციონის შემდეგ „Google-ის“ საერთო საბაზრო კაპიტალმა 23 მილიარდ დოლარს გადააჭარბა. ამ აუქციონზე კომპანიის მხოლოდ და მხოლოდ 6% იყო გამოტანილი, დანარჩენი 271 მილიონი აქცია კომპანიამ თავისთვის დაიტოვა. სწორედ აქიდან გამომდინარე Google-ის უამრავი თანამშრომელი გახდა მილიონერი. იმის გამო, რომ კომპანიის კონკურენტს, „Yahoo-ს”, ეკუთვნოდა „Google-ის“ 8,4 მილიონი აქცია, ( აუქციონამდე ) დიდი მოგება ნახა IPO-ს დამსახურებით. 2007 წლის 31 ოქტომბერს Google-ის თითო აქციის ღირებულებამ 700 დოლარს მიაღწია და ამაში დიდი წვლილი მიუძღოდა ინტერნეტ რეკლამას „Adwords”, რომელიც კომპანიამ 2000 წელს გაუშვა ქსელში.
1999 წლის მარტში კომპანია გადავიდა ქალაქ პალო-ალტოში ( კალიფორნიის შტატი) - ქალაქში სადაც განთავსებულია სხვა ცნობილი ტექნოლოგიური სტარტაპი კომპანიების ცენტრალური ფილიალები. მას შემდეგ რაც Google-ს დიდი წარმატება მოუტანა რეკლამების გაყიდვამ, 2003 წელს იგი კვლავ იცვლის თავის ადგილსამყოფელს და გადადის მაუნტინ-ვიუში ( კალიფორნიის შტატი). ეს კომპლექსი ცნობილია Googleplex-ის სახელით. სამი წლის შემდგომ “გუგლი“ კვლავ ფართოვდება და 319 მილიონ დოლორად ყიდულობს ახალ მიწას. ამ დროისთვის სიტყვა Google-ს ენიჭება ზმნის მნიშვნელობა და მსოფლიო ლექსიკის ნაწილი ხდება. 2006 წლის ბოლოსთვის ზმნა „გუგლი“ დაემატა ოქსფორდის ინგლისურენოვან ლექსიკონში და ნიშნავდა <<ინფორმაციის მოძიებას ინტერნეტში, „Google-ის“ საძიებო სისტემის გამოყენებით>>
2001 წლის შემდგომ Google-მა შეიძინა ბევრი კომპანია, ძირითადად ესენი იყო რისკებით მოვაჭრე ფირმები. 2004 წელს Google-მა შეიძინა “Keyhole, Inc. “ ეს სტარტაპი კომპანია იყო, რომელმაც გამოიგონა „გუგლი პლანეტა დედამიწას“ საწყისი ვერსია. ამ ვერსიას გააჩნდა სატელიტიდან გადაღებული დედამიწის ფოტოები. 2007 წლის ყველაზე დიდი და წარმატებული შენაძენი იყო ვიდეოჰოსტინგის საიტი Youtube 1,65 მილიარდ დოლარად. 2007 წლის 13 აპრილს შეისყიდა კომპანია Double Click, 3,1 მილიარდ დოლარად, რომელმაც მისცა საშუალება მოეპოვებინა ის მნიშვნელოვანი სარეკლამო კავშირები, რომელიც ამ ფირმას გააჩნდა. შემდეგ წლებში „გუგლი“ ხარჯავს ფულს ისეთი ფირმების შეძენაში, რომლებიც დაეხმარება მისი სისტემის გაუმჯობესებაში, კერძოდ ზემოთ ხსნებული ვიდეოჰოსტინგის უმარტივესი და უსწრაფესი ინტერფეისი შეიქმნა კომპანია „On2-ის” მიერ, რომელიც გუგლმა 106,5 მილიონ დოლარად შეიძინა. სულ მალე Google-ს უჩნდება სურვილი შექმნას საკუთარი სოციალური ქსელი და ის ყიდულობს Aardvark-ს 50 მილიონად, რათა მის ბაზაზე შექმნას ახალი ნოვატორული სოციალური ქსელი.
ამ გიგანტს ურთიერთობა ქონია ისეთ სამეცნიერო-კვლევით ცენტრებთან, როგორიცაა „ნასა“. ისინი Google-ს დაეხმარენ ახალი კვლევითი ცენტრის აშენებაში და კომპლექტაციაში. 2005 წელს კომპანიის პარტნიორი გახდა, ფირმის პირველი ინვესტორი Sun Microsystems. ის ამავდროულად პარტნიორობდა ვიდეოს ძებნის გაუმჯობესების მიზნით AOL-თან. ცოტა ხანში ფორმდება ხელშეკრულებები სხვადასხვა სოციალურ ქსელებთან, რეკლამებთან დაკავშირებით.
2010 წლის შემდეგ „გუგლი“ კვირაში საშუალოდ ერთ კომპანიას ყიდულობდა. ამ წლისთვის Google-ს უჩნდება სურვილი აწარმოოს საკუთარი ენერგია და ზედმეტი რაოდენობა გაყიდოს და მიიღოს დამატებითი შემოსავალი. სწორედ აქიდან ჩნდება იდეა Google Energy-ს შექმნაზე. ფირმა ააშენებს ქარის ორ ელექტროჰესს. 2011 წელს კომპანია იჭრება მობილური ტექნიკის ბაზარზეც. „გუგლი“ შეისყიდის „Motorola Mobility” 12.5 მილიარდ დოლარად.
2013 წლისთვის „გუგლი“ რამდენიმეჯერ იყო აღიარებული როგორც თვის საუკეთესო დამსაქმებელი კომპანია და შემდგომში უკვე როგორც წლის ერთ-ერთი საუკეთესო დამსაქმებელი. ფირმაში მოქმედებდა პროგრამა სახელად <<20 პროცენტი>> რომელიც თანამშრომლებს აძლევდა საშუალებას თავისი სამუშაო საათის 20% დაეთმოთ საკუთარი პროექტების შემუშავებაში. მაგრამ ცოტა ხანში ეს პროგრამა გაუქმდა, რათა მაქსიმალური ეფექტი მიეღოთ თითოეული თანამშრომლისგან.
„Google-ის“ საძებნი სისტემას უკავია მსოფლიო ბაზრის 60% მეტი ნაწილი. ყოველდღიურად ის არეგისტრირებს 50 მილიონზე მეტ ახალ მოთხოვნას ძიებაზე და 8 მილიარდ ვებ-გვერდს უკეთებს ინდექსირებას. მას როგორც უკვე ავღნიშნეთ, ინფორმაციის 191 ენაზე მოძიება. მისი ინტეფრეისი გვაძლევს საშუალებას მოვიძიოთ ინფორმაცია, რთული თანწყობილი ან ქვეწყობილი კითხვითი წინადადების დასმის დროსაც კი. შეზღუდვები კი აძლევს საშუალებას ელვის სისწრაფით გაფილტროს არა საჭირო ინფორმაცია და მოგვიძიოს მხოლოდ ჩვენთვის ღირებული.
