როგორ აისახება ვაშინგტონის მოქმედება რუსეთ-საქართველოს ისედაც რთულ ურთიერთობაზე - ამის შესახებ აზერბაიჯანული გამოცემა „ნოვოე ვრემია“ აქვეყნებს სტატიას, რომელშიც განხილულია როგორც ბოსფორ-დარდანელის სრუტეების, ასევე მთლიანად შავი ზღვის აკვატორიის სამხედრო-პოლიტიკური მნიშვნელობა რეგიონის ქვეყნებისათვის. პუბლიკაციის ავტორი რ.ველიევი განსაკუთრებულ ყურადღებას ამახვილებს არარეგიონული სახელმწიფოების, მათ შორის აშშ-ის სამხედრო ხომალდების შესვლის ფაქტებზე - ირღვევა თუ არა მონტრეს კონვენცია? რა გავლენას მოახდენს შავი ზღვის რეგიონში აშშ-ისა და ნატოს გააქტიურება უკრაინაზე და საქართველოზე? რას უნდა ველოდოთ რუსეთისაგან?
„ამ დღეებში შავ ზღვის აკვატორიაში აშშ-ის მე-6 ფლოტის ხომალდები შევიდნენ, რომლებიც ფრთოსანი რაკეტებით არიან აღჭურვილი (...)
ამერიკის შეერთებულ შტატებს შავი ზღვის გაკონტროლება დიდი ხანია სურს. ამ მხრივ ყურადღება რამდენიმე გარემოებაზე უნდა გავამახვილოთ: ხმელთაშუა ზღვიდან შავი ზღვის აკვატორიაში შესასვლელად გემებმა ბოსფორისა და დარდანელის სრუტეები უნდა გაიარონ, რომელთა სტატუსი (ანუ ნაოსნობის წესი) რეგულირდება 1936 წელს შვეიცარიის ქალაქ მონტრეში ხელმოწერილი საზღვაო კონვენციით. იმ ქვეყნებისათვის, რომლებიც შავი ზღვის აკვატორიაში არ მდებარეობენ, საკმაოდ მკაცრი წესები მოქმედებს. ცხადია, ეს ეხება ამერიკის შეერთებულ შტატებსაც, რომლის ავიამზიდებს თავიანთი წყალწყვის მიხედვით, სრუტეებში გასვლა ეკრძალებათ, ხოლო უფრო ნაკლები წყალწყვის გემებს შავ ზღვაში ყოფნის ნება მხოლოდ 21 დღის ვადით ეძლევათ. მაგრამ არის კიდევ ერთი მომენტი: საერთოდ გაუგებარია, რა გახდა იმის მიზეზი, რომ აშშ ასე ზრუნავს შავი ზღვის საკითხებზე? იქნებ ვაშინგტონი მართლაც ამზადებს რაღაც დოკუმენტებს, რომლებიც მონტრეს კონვენციის დებულებებს ეწინააღმდეგება? რამდენად დასაშვებია ასეთი ვარაუდები? კაცმა რომ თქვას, აბა, მაშ რას მივაწეროთ ის ფაქტი, რომ ბოლო დროს ვაშინგტონი აშკარად გამოხატავს თავის უკმაყოფილებას შავი ზღვის სრუტეების სტატუსისადმი და ეძებს გზებს გვერდი აუაროს მონტრეს კონვენციის მოთხოვნებს, მით უმეტეს, რომ აშშ-ს ამ დოკუმენტისთვის ხელი არ მოუწერია და ამიტომ კონვენცია მას არაფერს ავალდებულებს.
საქართველო და უკრაინა ნატოს ქვეყნების სამხედრო-საზღვაო ფლოტის გემებს, ბაზირების მიზნით, საკუთარ ღრმაწყლიან ნავსადგურებს სთავაზობენ, რომლებიც რუსეთის სამხედრო-საზღვაო ბაზების ახლოს მდებარეობენ. ეს ძალიან ავანტიურისტული პროექტია, რომლის მიზანს „შავი ზღვის უსაფრთხოების უზრუნველყოფა“ წარმოადგენს. პროექტში საფრთხედ რუსეთი მოიაზრება და თუ მისი რეალიზება მოხდება, უკუშედეგს მივიღებთ: მას სახიფათო ინციდენტების გამოწვევა შეუძლია და ამით მთელ რეგიონს საფრთხეს შეექმნება.
შავი ზღვა ძალიან ვიწროა ორი ზესახელმწიფოს სამხედრო ფლოტისათვის. რუსეთის შავი ზღვის სამხედრო ფლოტს, რომელმაც სირიაში „დაიშ“-ის წინააღმდეგ წარმატებული ოპერაციები განახორციელა, შეუძლია აშშ-ის მოქმედების საპასუხოდ ასიმეტრიული ზომები მიიღოს. ეს უარყოფითად იმოქმედებს რუსეთ-საქართველოს ისედაც რთულ ურთიერთობაზე, რომელიც მთლიანად ჯერ კიდევ აღდგენილა 2008 წელს გაწყვეტილი დიპლომატიური ურთიერთობების შემდეგ“, - ვკითხულობთ სტატიაში.
