საპარლამენტო უმრავლესობის წევრი ზაქარია ქუცნაშვილი საქართველოს ყოფილი ხელისუფლების მიერ 2008 წელს ხელმოწერილი "ცეცხლის შეწყვეტის შესახებ" 6 პუნქტიანი შეთანხმების საბედისწერო დეტალებზე საუბრობს.
დეპუტატის თქმით, 2008 წლის 12 აგვისტოს ევროკავშირის მაშინდელი პრეზიდენტის ნიკოლა სარკოზის შუამდგომლობით საქართველომ ხელი მოაწერა რუსეთის ფედრაციის ჯარების ომამდელ მდგომარეობაში დაბრუნების საკითხს, თუმცა ამ ერთი შეხედვით უწყინარმა პუნქტმა ფაქტობრივად გადამწყვეტი გავლენა იქონია საქართველოს დეოკუპაციისკენ მიმართული ნაბიჯების ეფექტიანობაზე.
კერძოდ, დეპუტატი აცხადებს, რომ აღნიშნულ დოკუმენტზე ხელმოწერისას საქართველოს ყოფილი ხელისუფლების წარმომადგენლებს კონკრეტულად უნდა განესაზღვრათ თუ რა იგულისხმებოდა რუსეთის ჯარების ომამდელ მდგომარეობაში დაბრუნების ფუნქტში, რადგან ამ ფორმით მიღებული დოკუმენტის თანახმად, რუსული სამხედრო შენაერთები არა თავიანთი ქვეყნის ტერიტორიაზე, არამედ საქართველოს ოკუპირებულ ტერიტორიებზე - აფხაზეთსა და ცხინვალის რეგიონში დარჩნენ.
"2008 წლის 12 აგვისტოს შეთანხმების ხელმოწერისას, რომელსაც მეთიუ ბრაიზა კაპიტულაციის აქტს უწოდებს, ჩვენმა ხელისუფლებამ უზარმაზარი შეცდომა დაუშვა. 12 აგვისტოს შეთანხმების მიხედვით ხელი მოვაწერეთ იმ ცნობილ წესდებას, რომელშიც წერია, რომ მხარეები უნდა დაუბრუნდნენ ომამდელ მდგომარეობას. ფაქტიურად ამ ერთი შეხედვით უწყინარი ჩანაწერის გაკეთებით, რომ მხარეები დაუბრუნდნენ ომამდელ მდგომარეობას, წარმოშვა ის საბაბი, რომ დღეს რუსები ამბობენ - თქვენ ხომ თქვით, რომ ომამდელ მდგომარეობაში დაბრუნებულიყავითო?! დაბრუნდნენ ისინი ომამდელ მდგომარეობაში, იდგნენ გალში და სოხუმში და დგანან გალში და სოხუმში. ამიტომ, 12 აგვისტოს შეთანხმებაში უნდა ჩაწერილიყო, რომ მხარეები დაუბრუნდნენ ომამდელ მდგომარეობას, კერძოდ, რუსეთის ფედერაციის შეიარაღებული ძალები - რუსეთის ფედერაციის ტერიტორიას, ცხინვალის შეიარაღებული ძალები - ცხინვალის ტერიტორიას, ხოლო საქართველოს შეიარაღებული ძალები - საქართველოს ტერიტორიას. ეს ჩანაწერი უნდა გაკეთებულიყო და არა ომამდელ მდგომარეობაში დაბრუნების. წარმოიდგინეთ, დღეს ისინი ამბობენ, რომ 12 აგვისტოს შეთანხმებით შეგვითნხმდნენ, რომ ომამდელ მდგომარეობაში დაბრუნებულიყვნენ არა რუსეთის ფედერაციაში, არამედ ცხინვალში, გალში და სოხუმში. ეს უზარმაზარი შეცდომა იქნა დაშვებული, რაც კაპიტულაციის აქტმა სამართლებრივი მემკვიდრეობის სახით დაგვიტოვა,"- განუცხადა "ჯი-ეიჩ-ენს" ზაქარია ქუცნაშვილმა.
დეპუტატის თქმით, აღნიშნული დოკუმენტით გათვალისწინებული პუნქტების გადახედვა და შეთანხმების დეაქტივაცია შეუძლებელია, რადგან მისი ნამდვილობა ევროკავშირის ყოფილი პრეზიდენტის მიერაა დადასტურებული.
ზაქარია ქუცნაშვილი "ჯი-ეიჩ-ენთან" საუბრისას განმარტავს, რომ მოცემულ მდგომარეობაში, 2008 წლის 12 აგვისტოს შეთანხმების შედეგების ლიკვიდაციის ერთადერთი სწორი გამოსავალი მხოლოდ დიპლომატიური და სწორი პოლიტიკური ნაბიჯების გადადგმაა.
"ჩვენ ყველაფერი უნდა გავაკეთოთ იმისათვის, რომ 21-ე საუკუნის ყველაზე დიდი უსამართლობა - ოკუპაცია აღმოფხვრილი იყოს. თუმცა, თავად შეთანხმებაში ცვლილებების შეტანა ახლა შეუძლებელია იქიდან გამომდინარე, რომ ეს შეთანხმება დადებულია და ხელმწორეილია და მისი ნამდვილობა დადასტურებულია ევროკავშირის მაშინდელი პრეზიდენტის ბატონი ნიკოლა სარკოზის მიერ. ასე რომ ამ უსამართლობის აღმოფხვრა და ამ შეცდომის გამოსწორება მდგომარეობს გონივრული პოლიტიკის წარმართვაში, რაც შესაძლებლობას მოგვცემს მოვახდინოთ დეოკუპაცია. მე ვფიქრობ, რომ საქართველოს უახლესი ისტორიის ეს სამარცხვინო ფურცელი არ უნდა გახდეს ჩვენი დამოუკიდებლობის შეზღუდვის საფუძველი, იმიტომ, რომ საქართველოს წინა ისტორია იცნობს რამდენიმე ძალიან წარმატებულ მონაკვეთს, როცა ჩვენმა წინაპრებმა საუკუნოვანი ოკუპაციებიც კი დაძლიეს და საუკუნოვანი ოკუპაციებიდან გამოიხსნეს საქართველოს ტერიტორიები. ჩვენ უნდა აღვიჭურვოთ მოთმინებით, ვიმუშავოთ სწორად და გრძელვადიანი პერსპექტივით ისეთი ნაბიჯები უნდა გადავდგათ, რომელიც აღმოფხვრის ამ უსამართლობას და მოიტანს 12 აგვისტოს შეთანხმების შედეგების ლიკვიდაციას,"- აღნიშნა ზაქარია ქუცნაშვილმა.
ქუცნაშვილი ასევე აღნიშნავს, უცნობია 2008 წლის 12 აგვისტოს საქართველოს მაშინდელი ხელისუფლების მიერ "ცეცხლის შეწყვეტის შესახებ" შეთანხმების დადებისას იქნა თუ არა აღნიშნული პრობლემატური პუნქტი სათანადო დონეზე განხილული. დეპუტატი მიიჩნევს, რომ მსგავსი ტიპის ჩანაწერით რუსეთის ფედერაციას არსებული ოკუპირებული მდგომარეობის ფორმალური საბაბი მიეცა.
"დარწმუნებული ვარ, რომ საკითხი უნდა დასმულიყო ამ მოლაპარაკების წარმოებისას. დაკონკრეტებულიყო რას ნიშნავს ომამდელი მდგომარეობა. უნდა დაკონკრეტებულიყო, რომ რუსეთის ფედერაციის შეიარაღებული ძალები უნდა დაბრუნებულიყო რუსეთს ფედერაციაში. რადგან არ იქნა დაკონკრეტებული, ისმის კითხვა - დააყენა ჩვენმა მხარემ ეს მოთხოვნა თუ არა?! მესმის, რომ მეთიუ ბრაიზა ამ შეთანხმებას კაპიტულაციის აქტს ეძახის და ასეთ შემთხვევაში რეალურად გამარჯვეული კარნახობს წესებს დამარცხებულს, მაგრამ მაშინ როგორც მე მახსოვს ასე იქნა საზოგადოებისთვის მიწოდებული 12 აგვისტოს შეთანხმება, რომ ისინი დაბრუნდებიან რუსეთში და ჩვენი ძალები თბილისსა და გორში. ჩვენ დიპლომატებს და დე-ფაქტო პრეზიდენტს ეს გარემოება უნდა გაეთვალისწინებინათ უკვე დადებული შეთანხმების შინაარსიდან გამომდინარე. როცა ასეთი ხასიათის ჩანაწერი გაკეთდა, ამან ფორმალური საბაბი მისცა რუსეთს, რომ ეთქვათ - თქვენ გვითხარით ომამდელ მდგომარეობაში დაბრუნდით და ჩვენ ომამდელ მდგომარეობბით ვიყავით სოხუმში, გალში და ცხინვალში, ამიტომ დავრუნდით იმ მდგომარეობაში, სადაც დავბრუნდითო,"- დასძინა ზაქარია ქუცნაშვილმა.
შეგახსენებთ, რომ 2012 წლის 12 აგვისტოს ევროკავშირის მაშინდელი მორიგე თავმჯდომარე ქვეყნის - საფრანგეთის პრეზიდენტის ნიკოლა სარკოზის შუამდგომლობით რუსეთ-საქართველოს შორის "ცეცლის შეწყვეტის შესახებ" 6 პუნქტიან შეთანხმებას მოეწერა ხელი. ოფიციალური ინფორმაციით, აღნიშნულ დოკუმენტს საქართველომ გარკვეული ცვლილებების შეტანის შემდეგ - 15 აგვისტოს, ხოლო რუსეთის ფედერაციამ 16 აგვისტოს მოაწერეს ხელი. მიუხედავად ამისა, დოკუმენტი ცნობილია 12 აგვისტოს ხელშეკრულების სახელით, რომელსაც ხშირად და სხვადასხვა დონეზე სარკოზი-მედვედევის ექვსპუნქტიან გეგმასაც უწოდებენ.
საფრანგეთის ყოფილმა პრეზიდენტმა ნიკოლა სარკოზიმ "ცეცხლის შეწყვეტის შესახებ" მომზადებული დოკუმენტი მოსკოვიდან საქართველოში 12 აგვისტოს გვიან ღამით ჩამოიტანა და იგი აეროპორტიდან პირდაპირ პრეზიდენტ მიხეილ სააკაშვილთან მოსალაპარაკებლად გაემართა. ორი ქვეყნის პრეზიდენტებს შორის გამართული შეხვედრის დასრულების შემდეგ სარკოზიმ ჟურნალისტებთან მცირე კომენტარიც გააკეთა.
"სავსებით ნორმალურია, რომ რუსეთს სურს დაიცვას თავისი ინტერესები და რუსების ინტერესები რუსეთის შიგნით, ისევე როგორც რუსულენოვანებისა რუსეთს გარეთ. და ასევე მნიშვნელოვანია, რომ ჩვენ, ვგულისხმობ საერთაშორისო თანამეგობრობას, გვსურს საქართველოს ტერიტორიული მთლიანობის, სუვერენობისა და დამოუკიდებლობის გარანტირება,"- განაცხადა სარკოზიმ.
საფრანგეთის პრეზიდენტის მიერ 12 აგვისტოს საქართველოში ჩამოტანილ, რუსეთის მაშინდელ პრეზდენტ დიმიტრი მედვედევთან უკვე შეთანხმებულ ხელმოსაწერ დოკუმენტს საქართველოს პრეზიდენტმა ხელი მხოლოდ სამი დღის შემდეგ, მასში გარკვეული ცვლილებების შეტანის შემდეგ, 15 აგვისტოს მოაწერა. სააკაშვილის მიერ დოკუმენტზე ხელმოწერას წინ უსწრებდა ამერიკის შეერთებული შტატების მაშინდელ სახელმწიფო მდივანთან, კონდოლიზა რაისთან თბილისში გამართული ოთხსაათნახევრიანი საუბარი.
დოკუმენტზე ხელმოწერისას ითქვა, რომ საქართველომ ხელი მოაწერა საფრანგეთის შუამავლობით მომზადებულ დოკუმენტს რუსეთსა და საქართველოს შორის ცეცხლის შეწყვეტის თაობაზე. თუმცა, როდესაც მეორე დღეს რუსეთის ხელმოწერის ჯერი დადგა, კრემლმა განაცხადა, რომ ხელი მოაწერა საფრანგეთისა და რუსეთის პრეზიდენტების მიერ ერთობლივად მომზადებულ გეგმას, რომელიც ცეცხლის შეწყვეტისკენ მოუწოდებდა ქართულ და ოსურ მხარეებს და რომელზეც ხელმოწერა საქართველოს სეპარატისტული რეგიონების ლიდერებმაც დატოვეს.
ამასთან, რუსეთის ფედერაციის საგარეო საქმეთა მინისტრმა სერგეი ლავროვმა 16 აგვისტოს ხაზგასმით აღნიშნა, რომ რუსულ მხარეს სააკაშვილის მიერ შემოკლებული და გადაკეთებული დოკუმენტისთვის ხელი არ მოუწერია, და რუსეთმა ხელი მოაწერა სარკოზი-მედვედევის შეთანხმებას.
2008 წლის 12 აგვისტოს შეთანხმება ამავე წლის 8 სექტემბერს კონკრეტული ნაბიჯების დაგეგმვით დაზუსტდა და სწორედ ამ დოკუმენტის გათვალისწინებით საქართველოში ევროკავშირის მეთვალყურეები შემოვიდნენ. თუმცა რუსეთის ფედერაციას ამ დროისთვის საქართველოს ოკუპირებული რეგიონები - აფხაზეთი და ცხინვალი დამოუკიდებელ ქვეყნებად ჰყავდა აღიარებული.