ამ და სხვა საკითხებზე სააგენტო „ჯი-ეიჩ-ენი" სათვის მიცემულ ინტერვიუში ექსპერტი კავკასიის საკითხებში მამუკა არეშიძე საუბრობს.

- კანონი „დროებით ოკუპირებული ტერიტორიების შესახებ", რომელიც მიიღო ამ ჩვენმა ხელისუფლებამ - წინამ, იქ არის ასეთი მინიშნება, რომ დოკუმენტები, რომელიც არის შედგენილი ოკუპირებულ ტერიტორიებზე, ზოგიერთი მათგანი საქმის საჭიროებიდან გამომდინარე იქნება აღიარებული. მაგალითად, ბავშვის დაბადების მოწმობა.

იმიტომ, რომ ადამიანები აქ სამკურნალოდ რომ ჩამოდიან, რაღაცა დოკუმენტი ხომ უნდა ჰქონდეთ?! ან ატესტატების, აქ რომ ჩამოდიან სასწავლებლად რაღაც დოკუმენტი ხომ უნდა ჰქონდეთ?! ანუ ამ დოკუმენტებით ხდება მათი იდენტიფიცირება.

ეს არის აღიარების ფორმა ასეთი. ამაზე მეტი არაფერი აღიარება არ ხდება. დღევანდელი ხელისუფლება სარგებლობს იმ კანონით, რომელიც თვითონ „ნაციონალურმა მოძრაობამ" შექმნა.

-ანუ ეს წერია კანონში რომელიც „ნაციონალურმა მოძრაობამ" შექმნა და სწორედ ეს კანონი იძლევა ამის საშუალებას?

-ეს დოკუმენტებიადამიანების იდენტიფიცირების საშუალებაა, იმიტომ, რომ სხვა გამოსავალი უბრალოდ არ არის. არავითარ სხვა ოფიციალურ დოკუმენტს, ქართული მხარე არ აღიარებს.

-მხოლოდ დაბადების მოწმობებზე ვსაუბრობთ ხომ ბატონო მამუკა და არა პასპორტებზე?

-დაბადების მოწმობა, სიმწიფის ატესტატი. აქ შეიძლება გაგიჩნდეთ ბუნებრივი კითხვა, ვთქვათ არის უფროსი ადამიანი ვთქვათ 70 წლის და არაფერი საბუთი მას არ აქვს გარდა ვთქვათ, საბჭოთა პასპორტისა...

-ან აფხაზური და ოსური პასპორტისა, ან რუსული პასპორტისა....

-ჰო, შეიძლება იყოს... ამაშია საქმე, იდენტიფიკაციის გამო ამ პასპორტს ექიმი იქნება თუ ვიღაც სხვა რა თქმა უნდა იღებს, მაგრამ სთხოვს დაბადების მოწმობას მაინც. იმიტომ, რომ ეს არის ის დოკუმენტი, რომლის მიღების უფლება აქვს შესაბამის უწყებას. იმიტომ, რომ ეს არის იდენტიფიკაციის ერთ-ერთი ფორმა.
მართალია პასპორტში სურათი არის ჩაკრული, აქ არ არის სურათი, მოკლედ, რომ ვთქვათ ვწვალობთ, წვალობს ქართული მხარე.

-ბატონო მამუკა, რა აუცილებლობა არის ახლა იმის, რომ ჩვენ ვუთხრათ მათ, რომ დიახ, მე საქართველო ვაღიარებ შენს თუნდაც დაბადების მოწმობას, რომელიც გაცემულია „დამოუკიდებელი" აფხაზეთის რესპუბლიკის მიერ?

აი, მაგაშია საქმე. აბსოლუტურად სამართლიანი შენიშვნაა, მაგრამ ამ შემთხვევაში, მაშინ ჩვენ ადამიანებს, რომლებიც აქ ჩამოდიან სასწავლებლად, მათ უნდა ვუთხრათ, რომ წადი აქედან და ისწავლე სადაც გინდა?!

-ეს ალბათ ერთეული შემთხვევებია...

ეს ერთეული შემთხვევები ხდება მერე საფუძველი ასე ვთქვათ სისტემისა და დავანებოთ თავი ამ ერთეულ შემთხვევებს. უამრავი შემთხვევაა სხვა - სამკურნალოდ ჩამოსვლისა. აი ამ ადამიანებს რა ვუყოთ? მათ პასპორტს ჩვენ არ ვაღიარებთ, ვცნობთ მხოლოდ საბჭოთა პასპორტს, მაგრამ დაბადების მოწმობა იძულებული ვართ ვცნოთ. როგორ მოვიქცეთ ამ შემთხვევაში? არ მივიღოთ ეს ხალხი სამკურნალოდ?

-მოდით ისევ პასპორტების ვალიდურობის აღიარების შესაძლებლობას დავუბრუნდეთ, ინფორმაცია ხომ ევროპის საბჭოს მომხსნებლების ანგარიშებზე დაყდრნობით გავრცელდა...

ეს არის შეცდომა და ვინც ეს განცხადება გააკეთა, ჩიორა თაქთქიშვილმა გადასარევად იცის, რომ შეცდომაა. იმიტომ, რომ ძალიან რომ მოენდომებინა საქართველოს დღევანდელ ხელისუფლებას და რეინტეგრაციის სამინისტროს რომ ეღიარებინა ეს დოკუმენტი ამას უნდა ჰქონოდა კანონის ფორმა. ხოლო ისე რომ აი მე ასე მინდა ვაღიარო - ეს გამორიცხულია.

-რაღაც ფორმა უნდა ჰქონოდა. ვთქვათ, რეინტეგრაციის სამინისტრომ განაცხადა, რომ - პასპორტებს ვცნობ აფხაზურს და სამხრეთოსურს....მესაზღვრეებმა რა ქნან ამასობაში? პოლიციამ რა ქნას? იგივე ჯანდაცვის სამინისტრომ რა ქნას?

ესე იგი, ეს ან უნდა იყოს სრულიად ხელისუფლების გადაწყვეტილება ანუ მთავრობის გადაწყვეტილება და ამ შემთხვევაში ეს ამბავი არ დაიმალება ან ტყუილი უნდა იყოს ეს ყველაფერი და ასეა სამწუხაროდ, შეცდომა აქვს დაშვებული ამ ანგარიშის შემდგენელს. ესე იგი ის ძველი ნორმა გაითვალისწინეს და რატომღაც ამას მისცეს ასეთი ფორმა
და „ნაციონალური მოძრაობის" კონკრეტულმა წარმომადგენელმა როგორც ხდება ხოლმე ეს გამოიყენა იმისათვის, რომ აეტეხათ ერთი ამბავი, თუმცა გადასარევად იცის, რომ ეს ასე არ არის.

იმიტომ, რომ ეს, რომ ასე იყოს პირველი ვინც ატეხავხა ხმაურს იქნებოდა შოთა მალაშხია და არა ჩიორა თაქთაქიშვილი. იმიტომ რომ რა, რა და, ამგვარი საერთაშორისო დოკუმენტების კომპეტენცია მას ნამდვილად აქვს.

-ანუ პასპორტებზე არ არის საუბარი არ არის...

არა, არ არის, მაგრამ რატომ გაჩნდა ეს ჭორი? იმიტომ, რომ პაატა ზაქარეიშვილი ის კაცი იყო, რომელიც ამბობდა თავის დროზე, რომ იქნებ, საქართველოს ტერიტორიაზე გადაადგილებისთვის მათი პასპორტები იყოს აღიარებული, ანუ შიდა მოხმარებისთვის მხოლოდ. საზღვარგარეთ კი არა შიდამოხმარებისთვის

-ამითი იწყება ყველაფერი... და მერე....

- მართალია, მართალი ბრძანდებით - ამით იწყება ყველაფერი. ახლა რა ხდება - ჩვენ ხომ გვაქვს კანონში, რომ მათ უნდა მიიღონ მოქალაქეობის გარეშე საბუთები თუ უნდათ საზღვარგარეთ წასვლა და რადგან ასეთი სულელები არ აღმოჩნდა ძალიან ბევრი ამიტომ გაჩნდა ეს იდეა, შემხვედრი ნაბიჯების ფორმატზეა აქ ლაპარაკი, რომ შიდა მოხმარებისთვის ყოფილიყო მათი საბუთები, ხოლო საზღვარგარეთ ყოფილიყო ის საბუთები, რომლებიც საქართველოს ხელისუფლებამ მაშინ დააწესა. ეს თემა მოხსნილია და ამაზე ლაპარაკი არ არის. მაგრამ ეტყობა პოლიტიკანობისათვის დასჭირდა ვიღაცას ამ თემის გამოყენება.

„ჯი-ეიჩ-ენი" ესაუბრა ეკატერინე მომცელიძე