მამუკა ბახტაძის დღევანდელ ინიციტივას საფინანსო სფეროს ექსპერტები ეხმაურებიან.
„აღნიშნული სამწუხარო რეალობის წინაშე, 2000-იან წლებში წარმოებულმა არასწორმა პოლიტიკამ და საბანკო-საფინანსო სფეროში არსებული რეგულაციების გაუქმებამ მიგვიყვანა. 2003-2012 წლებში წარმოებული ეკონომიკური პოლიტიკის შედეგი იყო როგორც საბანკო და საფინანსო სექტორებში რეგულაციების გაუქმება, ასევე მაღალი დოლარიზაციაც და სავაჭრო ბალანსის სარეკორდო დეფიციტი, რომელიც 2012 წლისათვის 5 მლრდ დოლარს ასცდა და ჩვენი ეკონომიკა დღემდე ვერ ამოსულა ამ კატასტროფული საგარეო მოწყვლადობიდან. აღნიშნული ეკონომიკური პოლიტიკა ექსპორტის შემცირებით და იმპორტის სარეკორდო ზრდით ხასიათდებოდა, რასაც მართალია თან სდევდა მომსახურების სერვისების განვითარება, მაგრამ სამაგიეროდ ადგილობრივი წარმოება როგორც ასეთი სულს ღაფავდა. საბანკო სექტორის ფინანსური სექტორის მონოპილისტად ქცევა, ფინანსური სექტორის სხვა მოთამაშეების და საფონდო ბაზრის ჩაძირვა, დღეს ასე პრობლემურად ქცეული „ჭარბვალიანობა“ და კრედიტ ინფოს „შავი“ სიაც, არის სწორედ იმ ე.წ. დერეგულირებული ეკონომიკური პოლიტიკის ნეგატიური რეციდივი, რომელიც ასე პრობლემად არის ქცეული და დღემდე სერიოზულ ტვირთად აწევს ქართულ ეკონომიკას“-აცახდებს ექსპერტი საბანკო და საფინანსო საკითხებში, პროფესორი გოგიტა ცუცქირიძე.
მისი განცხადებით, შემთხვევით არ იყო, რომ „ნაციონალისტური ნარატივი“ ადამიანის უფლებების უხეში დარღვევების, ბიზნეს დატერორების გზით ვითარდებოდა. საკუთრების უფლებების დარღვევა, სასამართლო სისტემის სრული მოშლა და პარტიული მართველობის ვერტიკალზე დაქვემდებარება, იყო თანმდევი იმ ვაკხანალიისა, რაც ათასობით ადამიანის ციხეში გაშვებით და შიშის ტერორის ატმოსფეროთი იყო უხვად ნაზავი. საკუთრების უფლებების ღამით გადაფორმების პრაქტიკის ფართოდ დანერგვა, საბანკო სისტემის მძევლად აყვანა და რეპუტაციური რისკის ზრდა, იურისდიქციის გარეთ დატოვებით დღესაც ამ გარიგეგებში მონაწილე ბანკების უმძიმეს ტვირთად რჩება. სწორედ ამ პერიოდში, კერძოდ კი 2007-2009 წლებში შეიცვალა საფონდო ბაზრის კანონმდებლობა და გააუქმდა საბანკო მომსახურებაზე არსებული ზედა პროცენტული ზღვარი, რამაც სათავე დაუდო საფონდო ბაზრის დეგრადაციას და საბანკო მონოპილიზაციას, რამაც ერთის მხრივ ეკონომიკაზე იმოქმედა ნეგატიურად და მეორეს მხრივ, წარმოქმნა დავალიანება ასი ათასობით მსესხებლის (მოვალეთა რეესტრში 600 ათასამდე ადამიანია რეგისტრირებული) საბანკო და არასაბანკო საკრედიტო დაწესებულებების (მიკროსაფინანსო და ონლაინ გამსესხებელი ორგანიზაციების) და კერძო იპთეკარების წინაშე და დღესაც მათი კუთვნილი უძრავ-მოძრავი ქონების დაკარგვის მაღალ რისკს ატარებს.
მიმაჩნია, რომ ეს პროცესი ძალიან კარგია მოქალაქეების იმ ნაწილისათვის რომლებიც არიან შავ სიაში და ვერ ახერხებენ დაკისრებული ვალების და მასზე დარიცხული ჯარიმების გადახდას, გაუნულდეთ ეს დავალიანება, მით უმეტეს მათი დიდი ნაწილის დავალიანება არ არის მაღალი და სულაც 2000 ლარის ფარგლებშია, ხოლო მოცულობა 1,5 მლრდ ლარამდე იქნება. კარგია, რომ ამ დავალიანების გადახდა არ ხდება ბიუჯეტის ხარჯზე და აქ სხვა ალტერნატიული ვარიანტებიც შეიძლება იქნას გამოყენებული. მაგალითად, თუ ეს სახელმწიფოს და საერთაშორისო დონორების მიერ შექმნილი ფონდის ან სპეციალური კერძო ფონდის მიერ განხორციელდება. ამას ახორციელებს „ქართუ ბანკი“ და ეს იქნებოდა უპრეცედენტო შემთხვევა საერთაშორისო პრაქტიკითვისაც კი. როდესაც ვსაუბრობთ მაღალ სოციალურ პასუხისმგებლობაზე, მე მოვუწოდებ ყველას ბანკსა და მიკროსაფინანსო ორგანიზაციებს აქტიურად ჩაერთონ ამ პროცესში. მოგების ის მაღალი მარჟა რომლითაც ისინი ოპერირებენ, ამის საშუალებას თავისუფლად იძლევა - აცხადებს ექსპერტი საფინანასო და საბანკო საკითხებში გოგიტა ცუცქირიძე.
შეგახსენებთ, რომ მთავრობის ინიციატივით, 600 ათასზე მეტ მოქალაქეს ბანკების, ონლაინორგანიზაციების და სხვა საფინანსო ინსტიტუტების მიმართ დავალიანება გაუნულდება, რომელთა შორის 150 ათასი სოციალურ დაუცველი და ათეულობით ათასი შეზღუდული შესაძლებლობის მქონე ჩვენი მოქალაქეა. ვალების განულების პროცესი 15 დეკემბერს დაიწყება და 31 დეკემბერს დასრულდება. 3 დეკემბრიდან მოქალაქეებს შეეძლებათ ნახონ ეხებათ თუ არა მთავრობის ინიციატივა.
